Endonezya, Temu'yu yasakladı!

Temu, Endonezya’da yasaklandı! Ülkedeki mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) faaliyetlerini sekteye uğratabileceği endişesiyle e-ticaret platformu Temu’ya yönelik yasağın devam edeceği açıklandı. Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü, Temu’nun kullandığı ürünleri doğrudan fabrikalardan tüketicilere satma iş modelinin, aracı veya dağıtımcı gerektiren Endonezya ticaret düzenlemesine aykırı olduğunu açıklamıştı.

PDD Holdings’e ait olan Temu, Çin’deki fabrikaların ürünlerini 50’den fazla ülkedeki tüketicilerle doğrudan bağlıyor. Endonezyalı yetkililer, platformun iş modelinin, tedarik zincirindeki bayiler ve nakliyeciler gibi yerel paydaşları ortadan kaldırdığını ve denizaşırı şirketlerin Endonezya’daki küçük satıcıları zorlayacak rekabetçi fiyatlar verebildiğini kaydetti.

“Temu, KOBİ’lere zarar veriyor”

Endonezya İletişim ve Bilişim Bakanı Budi Arie Setiadi, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Hayır, Temu giremez çünkü ekonomiye, özellikle Endonezya KOBİ’lere zarar veriyor. Buna şans vermeyeceğiz. Zararlıysa, anlamı ne? Yasaklayacağız! Kontrol edilmezse mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerimiz yok olacak.” dedi. Ayrıca, Endonezya’nın dijital alanının “toplumu daha üretken ve kârlı hale getiren” şeylerle doldurulması gerektiğini söyledi.

“Uygulama mağazalarından Temu’yu kaldırmaya çalışacağız”

Öte yandan, Endonezya Kooperatifler ve Küçük, Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ’ler) Bakanlığı, Temu’yu Endonezya’daki online uygulama mağazalarından kaldırmaya çalışıyor. Temu uygulaması ülkedeki Android ve iOS uygulama mağazalarında bulunuyor. Bir bakanlık yetkilisi, “Temu henüz faaliyete geçmedi; ancak halihazırda (uygulama mağazalarında) mevcut. Bakanlık olarak App Store ve Play Store da dahil olmak üzere uygulama mağazalarından Temu’yu kaldırmaya çalışacağız.” ifadelerini kullandı.

Yetkili, Temu uygulamasının bugüne kadar Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’ya girdiğini; Tayland ve Malezya gibi Güneydoğu Asya’ya ülkelerinde yayılmaya başladığını kaydederek, bu nedenle, hükümetin, Temu’nun Endonezya’ya girmesini önlemek için izlemeye şirketi devam etmesi gerektiğini ifade etti.

“Temu, TikTok Shop’tan daha yıkıcı”

Kooperatifleri ve KOBİ’leri denetleyen bakan Teten Masduki, haziran ayında Temu’nun, Çinli teknoloji devi ByteDance’in sahibi olduğu popüler kısa video uygulamasının e-ticaret kolu TikTok Shop’tan daha büyük bir tehdit oluşturduğunu söylemişti. Masduki, “Beni endişelendiren, pazarımıza gireceğini ve TikTok Shop’tan daha yıkıcı olacağını düşündüğüm başka bir dijital sınır ötesi uygulama olması.” demişti.

“İzin başvurusu yapmadı”

Diğer taraftan, Endonezya Ticaret Bakanlığı, Temu’dan ülkede faaliyet göstermek için şu ana kadar herhangi bir izin başvurusu yapılmadığını duyurdu. İç Ticaret Genel Müdürü Moga Simatupang, Endonezya’nın, iç ticareti e-ticarete karşı koruyan 2023 tarihli 31 sayılı Bakanlık Yönetmeliğine sahip olduğunu söyledi.

İletişim ve Bilişim Bakanı Budi Arie Setiadi de, daha önce hükümetin Temu’ya izin vermeyeceğini açıklamıştı. Bakana göre Temu, yıkıcı iş modeli nedeniyle KOBİ’leri olumsuz etkiliyor.

Temu’nun kaydı iptal edildi

Bunlarla birlikte bakanlık yetkilisi, Temu’nun Eylül 2022’den bu yana Endonezya’da ticari markasını tescil ettirmek için üç kez girişimde bulunduğunu açıkladı. Temu, 22 Temmuz 2024’te de tescil kaydını Hukuk ve İnsan Hakları Bakanlığı Fikri Mülkiyet Hakları Genel Müdürlüğü’ne yeniden sundu. Temu’nun başvurusu, benzer bir isim ve sınıflandırmaya sahip Endonezyalı bir şirket sebebiyle kaydın iptal edildiğini söyledi.

Araştırma şirketi Momentum Works’e göre, Endonezya, 2023 yılında 52 milyar dolar tutarında e-ticaret işlemi gerçekleştirdi.

Temu nedir?

Çinli online perakende devi Pingduoduo’nun Batı markalı kolu Temu, alışveriş yapanlara düşük maliyetli Çinli üreticilerden doğrudan satın alma fırsatı sunuyor. Ayrıca, kullanıcılara, çekiliş oyunları aracılığıyla veya başkalarını siteye katılmaya teşvik ederek gelecekteki satın alımlarından para kazanmak için kredi kazanma fırsatı sağlıyor.

Ancak Temu hakkında birçok müşteri yorumu olumsuz! Temu’nun, ABD Better Business Bureau (BBB) ziyaretçilerinden aldığı puan sadece 2,5/5 iken, Trustpilot’taki yorumların üçte biri 1 yıldızlı. Kullanıcılar sık sık Temu’yu gelen kutusu spam’i, geri ödeme alma zorluğu ve ürünlerin kalitesiz olması veya hiç gelmemesi nedeniyle eleştiriyor. Ürün tedarik zincirlerinde işçileri zorunlu çalıştırma ve zorlu çalışma koşulları sebebiyle de endişeler dile getiriliyor. Ayrıca, ABD, Temu ve diğer Çinli perakendeci Shein’i potansiyel veri riskleriyle suçladı.