Sosyal medya üzerinden satışların 2023 yılında daha fazla öne çıkacağını, canlı yayın satışlarının artacağını belirten katılımcılar, e-ticaretin 2023 yılında geçen yıla oranla daha da büyüyeceğini ve markaların tüketiciye yakınlaşacak faaliyetlerde bulunacağını belirtti.
2023’te yürürlüğe girecek olan e-ticaret yasası hakkında değerlendirmelerde bulunan katılımcılara göre bu yasa satıcıların sıkıntılarını azaltacak, tekelleşmeyi engelleyecek, keyfi iadelerin önüne geçecek ancak pazaryerlerinin girişimlerinin askıya alınmasına neden olacak.
Vision Talks’da kimler yer aldı?
E-ticarette 2023 yılının nasıl bir yıl olacağı ele alınarak, e-ticaret ekosistemi ile öngörülerin paylaşıldığı “E-Ticarette 2023’te Bizi Neler Bekliyor” konusu ile gerçekleşen Vision Talks’ da; ToptanTR CEO’su Sezgin Şener moderatörlüğü üstlenirken, konuşmacılar Coca Cola E-Ticaret Direktörü Cansu Sever, Onreon Kurucu&CEO’su Ömer Faruk Ünsal ve Dermokozmetika Genel Müdürü Serden Turnalı oldu.
ToptanTR CEO’su Sezgin Şener’in moderatörlüğü ile gerçekleşen Vision Talks’ta 2022 verileri göz önüne alınarak 2023 yılında e-ticarette sektöründe neler olabileceği değerlendirmeleri yapıldı. Sezgin Şener, 2022 yılına dair rakamlar ile 2022 yılı e-ticaret verilerini değerlendirdi.
“E-ticaretin ilk 6 aylık verileri umut vadediyor”
Şener, “2021 yılına geçişte e-ticaret hacmi Türkiye’de yüzde 69 artarak 385 milyar 380 TL oldu. Sipariş adetleri de yüzde 46 artarak 2 milyar 297 bin adetten 3 milyar 347 bin adet gibi ciddi bir adete ulaşmış. E-ticaretin genel ticarete payı da 2021 yılı sonunda yüzde 17.7 olmuş. 2022 verilerine göre de ilk 6 ay itibariyle önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 116’lık, çok ciddi bir artış olmuş. Bu hepimiz için tüm e-ticaret ile uğraşan kişiler için de umut vaat eden rakamlar. Genel ticarette payı da ilk 6 ay özelinde yüzde 18.5 gibi ciddi bir rakama ulaşmış.” şeklinde konuştu.
Şener, kişi başı harcama rakamlarının yaklaşık 4964 TL’ye ulaştığı bilgisini paylaşarak, en büyük harcamanın İstanbul, Ankara ve İzmir şehirlerinden geldiğini ve Türkiye’nin tamamına yayılan bir oran olduğunu ifade etti.
Şener, e-ticaretin Türkiye çapında kullanım oranının yüksek olmasının ciddi bir faydası olduğunu ve yüzde 80’lerin üzerinde e-ticarete ulaşım olduğunu açıkladı. Sezgin Şener, “Yüzde 60’ların üzerinde akıllı telefon kullanma oranı var. Aslında ilk duyduğumda bu oran beni şaşırtmıştı. Ama bu ciddi oranın e-ticarete yansıyacağını, hatta yansıdığını ve daha fazla yansıyacağını da rakamlardan görüyoruz.” dedi.
“2022 yılında en çok büyüyen kanal e-ticaret”
2022 yılının e-ticaret kapsamında nasıl bir yıl olduğunu değerlendiren Coca Cola İçecek E-Ticaret Direktörü Cansu Sever, “Bizim beklentilerimizle uyumlu geçti. 2022 yılında en çok büyüyen kanal yine e-ticaret kanalı oldu. Coca Cola İçecek toplamına bakacak olursak burada aslında bir verimlilik yılı oldu diyebiliriz. Çünkü bizim satış yaptığımız perakendeciler yani hızlı teslimat firmaları gibi müşterilerimiz daha verimli bir organizasyonel yapıya geçtiler. Belli depo kapanışları oldu ama depo başına düşen satış adetleri çok arttı. Verimli depolar kaldı. Belli depo kapanmaları olsa da toplam iş hacmi artmaya devam etti.” şeklinde konuştu.
Cansu Sever, hem mağazaları olan hem de online satış yapan market zincirlerinin de çok hızlı büyüme gösterdiğini ifade ederek, ilk olarak pandemi ile online market alışverişlerinin tüketicilerin hayatına girdiğini ancak 2022 yılında tüketici tarafında bu alışveriş biçiminin kalıcı hale geldiğinin görüldüğünü söyledi.
“Hızlı market yapıları satışları artırdı”
Mağazaları olan işletmelerin çeşitli hızlı market yapısının altında satışlarını ciddi şekilde artırdığını ifade eden Sever, “Bu müşterilerimize bakınca işlerinin yaklaşık yüzde 10 ila 15 arasının e-ticarete doğru kaydığını gördük. Bu da aslında oldukça büyük bir oran. Kaldı ki burada elektronik yok, kitap yok. Market olarak bakarsak sadece hızlı tüketim ürünleri var aslında. Dolayısıyla 2022 yılı hem verimlilik açısından taşların yerine oturduğu, kalıcı olarak tüketicilerin e-ticarete giriş yaptığı ve burada kaldığı, gerçek anlamda bu işe alışmış ve e-ticaretin rahatlığına alıştıktan sonra buna bu şekilde devam eden tüketicileri gördüğümüz bir yıl oldu.” dedi.
“Bakkalları dijitalleştirmek gibi bir yolculuğumuz var”
Coca Cola İçecek olarak da yeni bir yapılanmaya girdiklerini açıklayan Cansu Sever e-ticaret yapılarını biraz daha büyüttüklerini söyledi. Coca Cola İçecek olarak e-ticarete sadece hızlı teslimat firmalarına ya da zincir mağazalara sattıkları ürünler gibi bakmadıklarını vurgulayan Sever, “Bakkalların dijitalleşmesi, günün sonunda bakkalları da artık dijitalleştirme gibi bir yolculuğumuz var. Bizim işimizin de önemli bir kısmı.” şeklinde konuştu.
Coca Cola İçecek olarak aynı zamanda yemek sektöründe olduklarını da belirten Sever, insanların artık online yemek platformlarından evlerine yemek söylemeye başladıklarını ve bu online yemek platformu dünyasının da çok büyüdüğünü söyledi.
Sever, “Burada yeni oyuncular girdi. Burada pozitif gelişmeler var. Ipsos verilerine dayanarak söylüyorum, aslında restoranlara yaptığımız satışın yaklaşık yüzde 25-30’unun aslında online eve servis şeklinde devam ettiğini söyleyebiliyoruz 2022 yılında. Çok ciddi artışlar yaşanmış. Bu sektörde artık bu deneyimi yaşayanlar bu hizmetten faydalananlar, bundan vazgeçmekte zorlanıyor. Bildiği bir ürünü almak veya bir restorana gitmek artık ekstra bir efor gerektirdiği için aynı hizmeti daha konforlu ortamlarda oturduğu yerden deneyimlemek çok ciddi bir fayda sağladı.” şeklinde konuştu.
“Pandemi ile e-ticaret ekosisteminde agresif rekabet ortamı oluştu”
E-ticaret değerlendirmesi noktasında aslında sürece 2020 yılından bakmayı tercih ettiklerini ifade eden Dermokozmetika Genel Müdürü Serden Turnalı, 2020 yılında pandemi süreciyle birlikte e-ticareti hiç deneyimlememiş olan bir müşteri kitlesinin e-ticareti deneyimlemek zorunda kaldığını söyledi. Serden Turnalı, e-ticaret açısından bunun iyi bir gelişme olduğunu ancak pandemiden sonra devam eden yıllarda büyüme oranlarının düştüğünün altını çizdi.
Turnalı, “2020’de Ticaret Bakanlığı ilk verilerini açıklamaya başladığında bir önceki yıla göre yüzde 68’lik bir sipariş adedinde büyüme olduğunu raporladı. Yüzde 68 olarak kayıtlara geçti. Ancak bir sonraki sene bu büyümenin 2021’de yüzde 46’ya, 2022’nin ilk 6 aylık döneminde de yüzde 38’e düştüğünü görüyoruz. Büyüme devam ediyor ama büyüme her yıl ortalama yaklaşık yüzde 10 kadar düşüyor.” dedi.
2022 yılının yüzde 38’lik büyüme oranı için ise bu sene özelinde müşterilerde olan ürün stoklama davranışının etkisinin olduğunu düşündüklerini belirtti. Bu müşteri davranışı ile yüzde 38’lik bir büyüme gördüklerini ifade eden Turnalı, “Maalesef bir karamsar sonuç çıkartıyorum buradaki tablodan. Pandemi dönemi neye yol açtı? E -ticaret alanında faaliyet gösteren şirket sayısında çok ciddi bir artış meydana geldi. İşte bu artışta e-ticaret ekosistemi içinde çok ciddi bir agresif bir rekabet ortamı yaratmış oldu.” dedi.
2022 yılında farklı stratejiler uygulandı
Dermokozmetika olarak 2022 yılı için bu faktörleri göz önünde bulundurduklarını ifade eden Turnalı, daha önceki yıllara göre biraz daha farklı bir kârlılık stratejisi izlemek zorunda kaldıklarını söyledi.
Turnalı, “Mevcut enflasyon, enflasyonist ortamın etkisi büyük. Adet ve kârlılığımızı da arttırdığımız bir yıl oldu. Açıkçası TL verilerine çok bakamıyoruz. Dolayısıyla sipariş adedi verileri daha fazla, daha kıymetli oluyor ve kârlılık verileri daha kıymetli oluyor.” dedi.
Türkiye’de e-ticareti deneyimlemiş olan müşterilerin e-ticaret sürecinden memnun kalmaları ile tekrar sipariş verdiklerini ve sıklıkla vermeye de devam ettiklerini söyleyen Turnalı, Türkiye’nin global çapta e-ticarette pozitif bir noktada olduğunu belirtti.
“E-ticarette hem hacimde hem adetlerde artış var”
Onreon Kurucu&CEO’su Ömer Faruk Ünsal, firmaları bünyesinde var olan çağrı merkezi ile günde ortalama 500’ün üzerinde Türkiye’de e-ticaret faaliyeti gösteren firmalar ile iletişime geçtiklerini belirterek, e-ticaret hacminin artışını gözlemlediklerini söyledi.
Ömer Faruk Ünsal, artan rakamların bir diğer boyutuna değinerek, “E-ticaret sayısında hem hacim itibariyle hem de adet anlamında artışlar var. Ama e-ticaret yapan pazar yerindeki firma sayılarına ve yine ETBİS kaydı olan kendi web sitesi üzerinden e-ticaret yapan firma sayılarına baktığımızda geçen yılın büyüme oranlarının, 2022’de olmadığını, hatta 2021’in son eriştiği sayıyla hemen hemen aynı noktada olduğunu görüyoruz.” dedi.
Ünsal, 2021’de 484 bin firmanın e-ticaret yaptığını, 2022’nin altıncı ayındaki son rakamında 488 bin olduğunu belirterek, aslında 4 bin firmanın oyuna dahil olmuş gibi göründüğünü söyledi.
“E-ticarette oyundan çıkan işletmeler var”
Ömer Faruk Ünsal, “Oyuna yeni dahil olmuş gibi görünüyorlar. Ama bunun böyle olmadığını bizim hem saha aramalarımızda hem de kendi sektörümüzde elde ettiğimiz analizlerle görebiliyoruz. Çünkü 2022’de oyuna yeni başlayan aslında bu sene e-ticaret girişimlerinin içerisinde bulunmuş bir 10 binler var. Sayı aynı yerde kalıyorsa burada dikkat edilmesi gereken bir şey daha var, aslında ciddi sayıda oyundan çıkanlar da var.” dedi.
Yaptıkları analizler ile e-ticaret girişimlerinde başarısızlıkların maliyet hesabı yapılamaması ve pazaryerlerindeki satışların gerek komisyon gerek kargo iade süreçleri gibi noktalarda işlerin doğru yönetilememesinden kaynaklandığını belirtti.
Onreon Kurucusu&CEO’su Ömer Faruk Ünsal, üreticilerin, ithalatçıların ve büyük toptancıların da oyuna girerek rekabet ortamının çeşitlendiğini söyledi.
“Büyük oyuncular e-ticarete giriş yaptı”
Ünsal, “2022’de dahil olmaya başlayanlar var ama asıl büyük üreticiler ya da bu anlamda gerçekten üretmekle veya ithalatla ilgili kasları güçlü olan firmalar, oyuna e-ticaret tarafında yeni yeni giriyorlar. Özellikle pandemiden sonra herkesin odağında zaten şu an e-ticaret var. Dolayısıyla üreticinin eskiden 50 farklı kişiye verip onların e-ticarette yapmaya çalıştığı operasyonlar, faaliyetler artık üreticinin oyuna direkt girmesiyle beraber maalesef o yolları kapattı. Büyük oyuncuların oyuna girmesiyle aşağı taraftaki küçük al-sat yapan firmaların ‘ben bugün her yerden ürün alır, satarım e-ticarette kolaylıkla da para kazanırım’ diyenlerin artık yavaş yavaş oyundan çekilmeye başladıklarını düşünüyorum.” dedi.
Pazaryerleri hesap mutabakatlarını yapabilmek adına firma içinde ekip kurduklarını belirten Ünsal, 18 yıllık e-ticaret geçmişinden sonra yazılım alanına girdiğini aktardı. Entegratör firma olarak e-ticaret sektöründe çeşitli hizmetler verdiklerini belirten Ömer Faruk Ünsal, “Pazaryerlerinde ürün fiyatları, hesaplar arasındaki farklara kadar aslında geçmiş dönem varsa kargo tarafındaki kâr zarar, buradaki desteklerden kaynaklanan veya es kazara olabiliyor. Bazen mükerrer kargolar veya anlaşma dışında kesilmiş kargo ücretlerine kadar aslında tüm siparişlerin pazaryeri bazında analizlerini bir önceki yıllarda dahil olmak üzere yapıp toplu şekilde raporlayabiliyoruz.” dedi.
E-Ticaret Yasası değerlendirildi
2023 yılı itibariyle yürürlüğe girecek olan E-Ticaret Yasası’nın da değerlendirildiği Vision Talks’ta yasanın e-ticaret ekosistemine olabilecek etkileri üzerine konuşmacılar görüşlerini paylaştı.
Coca Cola İçecek olarak yasadan etkilenme biçimlerini açıklayan Cansu Sever, “Bu tabii ki şöyle etkiledi bizi, aslında Trendyol’da biliyorsunuz çok büyük oranda etkiliyor yasa. Trendyol’un da belli seçimler yaparken bu yasadan sonra farklı kararlar aldığını biliyoruz. Yakın çalıştığımız Hepsiburada ve Trendyol küçük depolar kurmuşlardı ancak e-ticaret yasasının çıkmasından sonra aslında bu girişimlerini biraz askıya aldılar.” şeklinde açıklamalarda bulundu. Sever, e-ticaret yasasından önce Trendyol’un 2024 yılına kadar bin adet depoya ulaşma hedefi olduğunu ancak bu girişimleri biraz askıya aldıklarını belirterek Trendyol Yemek tarafındaki operasyonlarını geliştireceklerini bildiğini söyledi.
“E-ticaret yasası satıcıların sıkıntılarını azaltacak”
E-ticaret yasasında 3 temel konu olduğunu söyleyen Cansu Sever, pazarlama bütçesi harcama oranına limit getirilmesi, komisyon belli bir oranı aştığında paylaşmak durumunda olmaları ve e-ticaretin daha adaletli bir yapı haline getirilmesi olarak açıkladı. Sever, e-ticaret yasası ile ilgili “Dolayısıyla satıcıların yaşadığı belli sıkıntılar bir nebze azalacak. Satıcılarda biraz daha işlerini daha data bazlı, daha kaliteli yapabilecekler diye düşünüyorum.” dedi.
E-Ticaret Yasası tekelleşmeyi engelliyor
E-ticaret yasası ile ilgili görüşlerini aktaran ToptanTR CEO’su Sezgin Şener ise “Aslında satıcıya faydası olan günün sonunda son tüketiciye faydası olan bir mekanizma. Bugün Alibaba’nın yapabilecekleri globaldeki finansal gücünü Türkiye’ye oranlandığında buradaki rakiplerine göre çok üstün bir güç sağlayabildiği için buradaki rakipleri çok küçük oluyor. Tabii hareket alanları kısıtlanıyor, biraz da onu dengeleyen bir yasa herhalde hem mağaza sahiplerini kollayacak bir şey hem de Türkiye’deki bir tekel, tek bir platform olmasın diye bunun önüne geçecek bir yasa gibi düşünüyorum.” dedi.
“Yasa web sitelerini ve pazaryerlerini ayrı etkileyecek”
E-ticaret yasasından Dermokozmetika olarak iki taraflı etkilendiklerini açıklayan Serden Turnalı, hem web sitesi tarafında hem de pazaryerlerinde faaliyet gösterdiklerini ifade etti.
E-ticaret yasası konusunda çekinceleri olduğunu belirten Turnalı, “E-ticaret yasası neleri getiriyor? Bu web sitesi tarafından oradaki kimliğimizle eğer konuşacak olursam tabii bu medya yatırımlarıyla ilgili sınırlamalar. Mutlaka biz web sitesi yöneten firmaları, kendi web sitesinde faaliyet gösteren firmalar tarafında olumlu bir etki yaratacaktır diye düşünüyorum. Pazaryerleri tarafında ise tam tersine orada bir ciro kaybı meydana gelebilir.” dedi.
E-Ticaret Yasası keyfi iadelerin önüne geçecek
E-ticaret ile gelen bir diğer değişikliğin iade süreçleri üzerinde olduğunu söyleyen Serden Turnalı, ürünlerin keyfi iadesi konusunda satıcılar tarafında birçok şikayet olduğunu hatırlatarak, pazar yerlerinde rekabetten dolayı çok minik marjlar ile çalışan esnafların ciddi zararlar ettiğini belirtti.
Turnalı, e-ticaret yasası ile gelen iade süreçleri değişikliği kararını yerinde bulduğunu söyleyerek “Bizim faaliyet gösterdiğimiz kategori itibariyle de çok sıklıkla karşılaştığımız bir şey olan keyfi iadelerin önüne geçecektir. Olumlu bir şey olarak görüyorum.” şeklinde konuştu.
Onreon Kurucusu&CEO’su Ömer Faruk Ünsal’da e-ticaret yasasının 2023’de yürürlüğe girecek olması noktasında değerlendirmelerde bulundu. Ünsal, “Daha genel bir pencerede bu yasanın getirdiği tabii avantajlar tarafı var ama bence belirsizlikler tarafı da bir hayli fazla. Dolayısıyla benim bu yasayla ilgili düşüncem, etki ve tepkiye göre tekrardan bu yasa üzerinde bence ilerleyen süreçlerde bir revizeler veya geliştirmeler olacaktır.” dedi.
2022 yılının e-ticaret trendleri ve bu trendlerin 2023 yılında devam etmesi noktasında görüşler paylaşıldı.
E-ticarette ürünleri farklılaştırmak gerekli
Coca Cola İçecek E-Ticaret Direktörü Cansu Sever, ürünlerini e-ticarete göre farklılaştırmak istediklerini belirterek, bunu yaparken de e-ticaretteki tüketiciyi, yani daha genç kitleyi baz alarak, mağazalarda bulamadıkları ürünleri farklılaştırarak onlara sunabilmek gibi belli hedefleri olduklarını açıkladı.
2022 yılında e-ticaret üzerine girişimlerini paylaşan Cansu Sever, “Yeni ürünlerin ilk lansmanını e-ticaret üzerinden yapmak gibi girişimlerimiz oldu. Buralarda biraz daha böyle heyecan yaratmaya çalışarak aslında ilerlediğimiz bir yıl oldu. Kozmetik, elektronik kategorileri e-ticarete ilk giren kategoriler ve onlar çok daha bence bu anlamda yol almış kategoriler. Yani gıda biraz daha geç geldi. Biliyorsunuz pandemi ile birlikte aslında gıda online olarak hayatımıza girdi ama burada da farklılaştırmalar devam edecek. Bu trend de gelecek yıl devam edecek bence.” dedi.
Sever, ulaşım maliyetleri, kargo, lojistik maliyetleri ve insan maliyeti çok arttığı için e-ticaret oyuncularının da fiyatı kırıp böyle kıyasıya rekabetin içine girmektense biraz daha farklılaştırılmış ürünlerle biraz daha katma değer katarak, özelleştirilmiş ürünlerle sadece belli kanallarda olan ya da ikili üçlü ürünler yanına hediyeler gibi farklı farklı ürünlerle bu işi biraz daha sürdürülebilir yapmanın peşine düşeceğini belirtti.
“Gelecek yıl e-ticarette çok kanallı yaklaşım olacak”
Gelecek yıl e-ticarette olabilecek satış yönteminin daha çok omnichannel olacağını söyleyen Cansu Sever, “Bence şirketler biraz daha omni kanal yapısıyla da bu işe bakacaklar. Yani sadece online giren tüketiciyi hedeflemek değil, online offline oradaki entegrasyon geçişine de bakacakları bir yıl olacak bence. Ya aslında bu geçişin bence çok daha hızlı olacağı bir yıldı. Bu maliyetlerin yükselmesi, öngörülemeyen şekilde yükselmesinden dolayı firmalar dağılımdan ziyade biraz daha kârlılığa odaklandı. Bu sebeple bu geçiş biraz yavaşladı diye düşünüyorum. Şirketler bence gelecek yıl biraz daha omnichannel yaklaşımda olacaklar. Hem offline’a hem online’a yönelecekler.” şeklinde konuştu.
Kozmetik kategorisindeki trendleri açıklayan Dermokozmetika Genel Müdürü Serden Turnalı, yorumların, marketingin etkisinin çok büyük olduğunu belirtti.
Kozmetik kategorisinde 2022 trendi cilt bakım
2022’de e-ticaret trendlerinde kozmetik ana kategorisinin en fazla trend olan alt kategorisinin cilt bakımı olduğunu açıklayan Serden Turnalı, “Aslında bu hale getiren biraz da pandemi dönemi oldu. Pandemi ile birlikte bildiğiniz üzere evlere kapanıldı. Özellikle de kadın kitle makyaj ürünlerine olan rağbeti son derece azaldı. Çünkü herkes evdeydi, evde cilt bakımı trendi ortaya çıktı. Onun sonrasında kontrolü normalleşme süreci başladı. Orada da herkes maske taktı. Maske takınca yine makyaj ürünleriyle ilgili rağbetin azalması durumu söz konusu oldu. Cilt bakım ürünlerindeki artış hâlâ daha süre geliyor ve yine bu yılın en fazla satış yapan alt kategorisi oldu, cilt bakım ürünleri.” şeklinde açıkladı.
“Dijitalde müşteri her yerde”
E-ticarette trendler noktasında omnichannel tarafı ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Ömer Faruk Ünsal, “Biz yıllardır şunu savunuyor ve söylüyoruz, biliyoruz aslında doğrusu bu dijitalde müşteri her yerde yani sosyal medyada online birçok platformda bugün Türkiye’de birçok platform var ve aslına bakarsanız bunların tamamının kendine ait bir müşteri segmenti ve müşteri kitlesi de var.” dedi.
ETBİS raporundan verilerle birden fazla pazaryerinde satış yapan satıcıların sayısının giderek azaldığının altını çizen Ünsal, satıcıların pazaryerlerini eleyerek ve stok yönetimi, fiyat yönetimi ile rekabeti doğru yönetemediklerini belirtti.
Ünsal, “E-ticaret firmaları kapanıyor, azalıyor çünkü burada zarar ediyorlar, zarar boyutu var demiştim. Aslında tek pazaryerine firmalar aynı platformda rekabetin içerisine girerek bu zararı daha da fazla körüklüyor. İkincisi diğer kanallardaki müşteri kitlelerini kaçırıyorlar. Burayı ben önemsiyorum. Omnichannel ve çoklu kanal her yerde olunmalı derken bu yıl burada işlerin pek öyle gitmediğini gördük. Bizim buradaki misyonumuz aslında bu biz firmaların tek bir ekrandan ya da kendi ticari yazılımları üzerinden birçok kanalda satış yapabilmesi için çalışıyoruz. Amacımız bu ki böyle olduğu zaman hem rekabeti geniş alana yaymış olacağız hem de firmaların o farklı kanallardaki satışlarını artırarak hem cirolarını hem de kârlılık tarafına fayda sağlamayı bizim tarafta hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
E-ticarette satış yöntemleri çeşitleniyor
E-ticarette farklı girişimlerin olduğunu da ekleyen ToptanTr CEO’su Sezgin Şener, “Burada farklı girişimler, örneğin Metaverse var. Henüz ülkemizde çok daha yaygınlaşmadı. Bunun gibi farklı modeller olarak, bir canlı yayın satış modelleri ortaya çıktı. Artık e-ticaretin bir de farklılaşma tarafları da var. Direkt ürünü standart bir satış sitesinden satmak yerine artık anlatarak veya farklı modellerle daha dijital etkiler katarak satma yöntemleri de var.” dedi.
2023’de yeni satış modellerinin e-ticarette trend olma konusu konuşmacılar tarafından değerlendirildi.
Dermokozmetika Genel Müdürü Serden Turnalı, dünya çapında Metaverse ve kozmetik alanında bazı çalışmalar olduğunu ancak Türkiye’de henüz olmadığını söyledi.
“Kozmetik kategorisi Metaverse’e uygun değil”
Global düzeydeki Metaverse’de kozmetik kategorisine dair projelerden bahseden Turnalı, Metaverse’de alışveriş merkezine girip bir kozmetik mağazasının içinde ürünlerin ambalajını, paketini, kutusunu ve ürünün kendisinin 3 boyutlu olarak görebildiğini ya da ürünün özelliklerinin oradan okunabildiğini açıkladı.
Kozmetik kategorisindeki ürün gruplarının Metaverse deneyimi için çok uygun olmadığı görüşünü paylaşan Turnalı, “Kozmetik alanında Metaverse ve gelişmelerinin sağlanması ve Türkiye’de penetre olması için bence pek uygun değil. Çünkü kozmetik ürünler çok uygun değil. Buna belli başlı daha temel şeylerin bence çözülmesi gerekiyor. Metaverse de işte ürünün dokusu, kokusu gibi kozmetik de bir ilerleme kaydedebilmek gerekiyor o da çok kısa vadede mümkün görünmüyor.” dedi.
Dermokozmetika olarak girişimlerinin olduğunu açıklayan Turnalı, tüketicilerine perakende de yaşadıkları deneyimleri e-ticarette de yaşatmak üzere çalışmalar yaptıklarını söyledi.
Bazı devreye alınmış projelerinin olduğunu belirten Serden Turnalı, “Bunlardan bir tanesi sepette sunduğumuz ‘hediyeni sen seç’ olarak bir modelimiz var. Firmalardan aldığımız deneme boy dediğimiz tester ürünler var. Bizim sunduğumuz hediyenin özelliği müşteriye sepetinde istediği deneme boy ürünü kendisinin seçmesine olanak sağlıyor. Dolayısıyla bize çok kıymetli bir veri de sağlamış oluyor. Aynı zamanda bir müşteri memnuniyeti de sağlamış oluyor. Örneğin bir ürün grubunda, 1500 adet sample sunduk. Bu deneme ürünlerini seçen müşterilerin sonrasında ürünün kendisinin alıp almadığını analiz ettik ve çok kıymetli sonuçlar verdi.” dedi.
E-ticarette sosyal medya öne çıkacak
Onreon Kurucu&CEO’su Ömer Faruk Ünsal, Metaverse tarafının belirli bir ivmeyle büyümeye devam ettiğini söyledi. Ancak e-ticaret anlamında beklediği büyümenin sosyal medya kanalında olacağını belirtti. Ünsal, “Ben önümüzdeki yıl içerisinde sosyal medya üzerinden gerçekleşecek e-ticaret hacminin aslında şu anda günümüzdeki pazar yerlerinden çok daha büyük bir hacme ulaşacağını düşünüyorum.” dedi.
“Markalar tüketicilere yakınlaşıyor”
Coca Cola E-Ticaret Direktörü Cansu Sever 2023 yılında markaların tüketiciye yaygınlaşacağını öngördüğünü söyledi. Sever, “Markalar tüketicilere yakınlaşıyor ama sosyal medya da buna yardımcı olan bir süreç. Aslında tüketicinin yaşadığı her deneyimde marka yer edinebilirse bence biraz daha markalar bu tarafa doğru gidecek.” dedi.
Coca Cola olarak Metaverse oyunlarının içine entegre olmaya çalıştıklarını söyleyen Cansu Sever, genç kitlenin Metaverse’de oyun oynarken Coca Cola’nın da oyunun bir parçası olabildiğini açıkladı.
Metaverse’e entegre olma konusunda birçok firmanın bunu yapmaya çalıştığını ifade eden Sever, “Bunu sadece Metaverse olarak düşünmüyorum ama bizim hali hazırda yaşantımızın içine markalar ne kadar çok doğal bir şekilde girebilirse doğal akışta girebilirse, otantik bir şekilde o kadar başarılı uygulamalar göreceğiz.” şeklinde konuştu.
Sosyal medya üzerinden satışlar artacak
Sosyal medya üzerinden satışların artacağını düşündüğünü belirten Cansu Sever, Türkiye’de henüz Instagram’dan ya da Facebook üzerinden yapılan satışların çok daha başlangıç seviyesinde olduğunu bu yüzden de oranın da çok hızlı bir şekilde ilerleyeceğini söyledi.
Coca Cola E-Ticaret Direktörü Cansu Sever, canlı yayından satışın da gündemde olacağını belirterek, “Çin’e baktığımız zaman çok ciddi bir oranda canlı bağlantı üzerinden satış görüyoruz. Mesela bu aslında neyi bize gösteriyor? Yani tüketici aslında gerçek bir kişiyi o ürünü deneyimlerken, o rujları sürerken ya da makyaj malzemelerini denerken görüyor ve daha doğal bir şekilde o ürünü yaşayabiliyor. Yani sadece ürünü rafta fotoğrafını görüp de işte evet, ben bunu alayım ve içeriğini okuyup, resimlerine bakıp almaktansa birisinin karşısında onu anlatması, doğal hayatında nasıl kullandığından bahsetmesi daha çekici cazip geliyor.” dedi.
Videolu yorumlar etkili olabilir
Yurt dışında sadece fotoğraflı yorumların değil videolu yorumların da yaygın olduğunu söyleyen Cansu Sever, yakın gelecekte videolu yorumların platformlarda yer alabileceğini söyledi.
Videolu yorum konusunun teknik kısmını çözebilen web siteleri ya da aplikasyonların da daha başarılı olacağı görüşünü paylaştı. Sever, “Bir ürün aldınız, ya da bir oyuncak, onun videosunu koyduğunuz zaman o daha etkili bir yöntem oluyor. Aslında yorum olarak yani yoruma video eklemekten bahsediyorum. Hani bunları da bence göreceğiz. Yakında ya o influencerın kullandığı ağ ürününde ise kendi özelliklerine uygun bulduğu ürünü bir de videolu denerse tabii çok farklı bir deneyimle karşılaşabilir.” şeklinde açıkladı.
E-ticaret 2023’te büyümeye devam edecek
E-ticaretin 2023’te nasıl büyüme oranlarına sahip olabileceği konusunda görüş paylaşan konuşmacıların e-ticaretin büyümeye devam edeceği ortak görüşünde oldukları görüldü.
Onreon Kurucu&CEO’su Ömer Faruk Ünsal, “Ben büyümenin devam edeceğini öngörüyorum. Yani hacimlerde, sipariş adetlerinde azalma beklemiyorum. 2023’te belki aynı seyrinde kalacağını ama daha da aşağı düşmeyeceğini tahmin ediyorum, iyi bir yıl olacaktır. Stabil biçimde artışın süreceğini düşünüyorum.” dedi.
Dermokozmetika Genel Müdürü Serden Turnalı, “2022 yılı için bir önceki yıla göre yaklaşık 6 buçuk puanlık bir artış gerçekleşeceğini bekliyorum. Gelecek yılda bir önceki yıla göre büyüme rakamında artış olacağını bekliyorum.” dedi.
Kozmetik kategorisi özelinde sektörel bazda analizleri ele alarak görüş paylaşan Turnalı, toplam ticaret ile kozmetik kategorisinin karşılaştırıldığında kozmetik kategorisinin büyümeye devam ettiğini açıkladı.
Coca Cola E-Ticaret Direktörü Cansu Sever, “Ben özellikle gıda sektörü için hani içecek için konuşayım. Şu anda penetrasyon seviyeleri FMCG’nin altında, yani hızlı tüketim ürünlerinin altında olduğu için onların penetrasyon kazanmaya devam edeceğini düşünüyorum. FMCG içerisinde gıdanın pay kazanmaya devam edeceğini ve penetrasyon artıracağını düşünüyorum.” dedi.
ToptanTR CEO’su Sezgin Şener, “geleneksel kanal tarafında aslında tüm e-ticaret işlerinin ortak mantığı olan daha uygun fiyatlı, daha iyi hizmeti, daha uygun fiyata bulma prensibinden dolayı alt kanal perakendecilerin de online yöneldiğini, bu hizmeti buradan deneyimlemek istediğini, daha fazla çeşide ulaşmak istediğini görüyoruz.” şeklinde açıkladı. Şener, e-ticaretin geleneksel kanalda çok daha fazla büyüyeceğini ama son tüketici tarafında gelir seviyesinin azalması, insanların daha fazla anlık tüketim ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumda olması gibi sebeplerle artış oranlarında belki kısmi azalmalar olabileceğini söyledi.
