WORLDEF YAYINLARI tarafından e-ticaret ekosisteminin bilgi kaynağını güncel tutmak üzere yayınlanan sektör analiz raporlarının sonuncusu “Dropshipping (Stoksuz Satış) ve E-Ticaretteki Yeri” raporu oldu.
Raporda, dropshipping (stoksuz satışın) ne olduğu, nasıl uygulandığı, pazar fırsatları, sektörde yer alan kilit oyuncular, stoksuz satışın avantajları, dezavantajları ve riskleri detaylı analizlerle incelendi.
Dropshipping (Stoksuz Satış) Nedir?
Raporda, stoksuz satış bir işletmenin sattığı ürünleri stokta tutmadığı bir perakende satış yöntemi olarak tanımlandı. Stoksuz satış modelinde işletmelerin envantere sahip olmadan veya envanteri kullanmadan ürün satabildiği belirtilerek, bunun yerine işletmenin, müşteri ile tedarikçi arasında bir aracı görevi görerek satış ve pazarlamayı yürütebildiği belirtildi. Dropshipping ile işletmenin ürünleri doğrudan işlememesi nedeniyle ürünleri depolamak için envantere veya depoya yatırım yapmasına gerek olmadığı bilgisi yer aldı.
Stoksuz satışın tarihinin 1980’ler ve 1990’lara uzandığı belirtilerek, 2000’lerde ise internet ve e-ticaretin yükselişiyle birlikte, stoksuz satışın çok daha erişilebilir ve modern hale geldiği açıklandı.
Stoksuz satışın fırsatları
Raporda, stoksuz satışın temelde geleneksel ticaretin yöntemlerinden birisi olduğu hatırlatılarak, bir tür dağıtım kanalı seçeneği olarak değerlendirilebileceği belirtildi. Dağıtım kanallarının büyük ölçekli şirketler tarafından domine edildiği pazarlar için stoksuz satışın daha geniş alanlarda satış yapan çok sayıda satışçının bir dağıtım ağı oluşturmasıyla hem tüketiciler hem de dağıtım maliyetlerini optimize etmek isteyen şirketler için avantajlar sunduğu açıklandı.
Teknolojinin yaygınlaşmasıyla ise dropshipping yönteminin, çok geniş bir alana yayılan karlı bir sektör haline geldiği ve e-ticaret şirketlerinin ve talep temelli çalışan (on-demand) iş modellerinin pandemi dönemindeki güçlükleri aşmak için çok farklı çözümler geliştirmeleriyle ön plana çıktıkları belirtildi.
Sektördeki kilit oyuncular
Stoksuz satış sektörünün işletmeler, bireyler ve hizmet sağlayıcılar dahil olmak üzere birçok oyuncusu olduğu açıklanarak, stoksuz satış sektöründeki ana oyunculardan bazıları; Alidropship, Doba Inc., Inventory Source, Megagoods Inc., Modalyst Inc., SaleHoo Group Limited, Shopify Inc., Sunrise Wholesale Merchandise LLC, Printify, Cin7 Orderhive Inc., Wholesale2b olarak sıralandı.
Bu oyuncuların yanı sıra stoksuz e-ticaret ekosisteminin diğer oyuncularının ise Amazon, eBay, Shopify ve Etsy gibi e-ticaret platformları, AliExpress, Spocket ve Oberlo gibi dropshipping hizmet sağlayıcıları, PayPal, Stripe ve Square gibi ödeme işlemcileri ve ShipMonk ve Amazon Lojistik hizmetleri gibi lojistik hizmetleri sağlayıcıları olduğu belirtildi.
Türkiye’de ise son dönemde hareketlenen stoksuz satış pazarında faaliyet gösteren başlıca firmaların Hepsiburada, Trendyol, Amazon, n11, Aliexpres olduğu söylenerek henüz tam anlamıyla kurumlaşmış bir stoksuz ticaret pazarının olmadığı açıklandı.
Stoksuz satışın avantajları ve dezavantajları
Raporda stoksuz satış iş modelinin başlıca avantajları; düşük başlangıç maliyetleri, depolama veya nakliye masrafı olmaması, geniş ürün yelpazesi, esneklik, ölçeklendirilmesi kolay olması ve riskin azaltılmış olması olarak sıralandı.
Stoksuz satış iş modelinin avantajlarının yanı sıra dezavantajlarının da olduğu bilgisi paylaşılarak, dezavantajlarının yüksek rekabet, nakliye üzerinde sınırlı kontrol, düşük kar marjları, envanter yönetimi, kalite kontrol, yüksek nakliye masrafları ve marka sınırlamaları olduğu aktarıldı.
Stoksuz satışta bir taraftan da risklerin olduğu ve bu risklerin stoksuz satış iş modelini sürdüren işletmeler için ciddi kayıplara neden olabileceği belirtildi. Raporda stoksuz satışın ana risklerinin ise ürün üzerinde sınırlı kontrol, düşük kar marjları, nakliye sorunları, yasal ve vergi konuları ve tedarikçi sorunları olduğu bilgisi yer aldı.
Stoksuz satışta kritik başarı faktörleri
Stoksuz satışta bugüne kadar gelişen şartlar ve başarılı örnekler göz önüne alındığında belirli faktörlere uymanın başarıyı getireceği ifade edildi. Raporda stoksuz satışta başarılı olmanın kritik faktörlerinin, kaliteli ürünler, karlılık, güvenilirlik ve iade politikası olduğu açıklandı.
Stoksuz satışta trendler
Stoksuz satışın e-ticaretin bir fonksiyonu olarak çeşitli pazarlarda önemli büyüme oranlarına ulaştığı ve bu büyümeyi destekleyen farklı dinamiklerin bulunduğu açıklandı. Teknoloji temelli gelişmelerin de büyümeye ciddi katkı sağladığı ifade edildi.
Stoksuz satışta trendlerin ise canlı e-ticaret, artırılmış gerçeklik uygulamaları, chatbotlar ve yapay zeka uygulamaları ve satış otomasyon sistemleri olduğu açıklandı.
Stoksuz satışın geleceği
Raporda stoksuz satışın geleceği hakkında değerlendirmede bulunuldu. Değerlendirmeye göre stoksuz satışın, önümüzdeki yıllarda da geçerli bir iş modeli olmaya devam edeceği öngörüldü.
Stoksuz satışın genel olarak, e-ticaretin penetrasyonunun düşük olduğu pazarlar başta olmak üzere farklı ürün gruplarının birçok pazarda yükselme eğiliminde olacağı belirtildi.
Ayrıca, düşük giriş engelleri, küresel erişimi ve esnekliği ile stoksuz satışın, önümüzdeki yıllarda pazarın büyümesi için önemli fırsatlar yaratabileceği aktarıldı.
E-ticaretin yükselişi ve çevrimiçi alışveriş yapanların sayısının artmasıyla, stoksuz satışın popüler bir iş modeli olmaya devam edeceği söylendi. Ancak stoksuz satışta bir dizi zorlukların da olduğu hatırlatıldı. Stoksuz satış iş modelinde rekabetin giderek artmasının iş modelini uygulayanları zorlayacağı belirtildi. Bir diğer zorluğun ise kaliteli ürünü tüketiciye sunmak olduğu söylenerek, stoksuz satış yapanların ürünün kalitesi üzerinde kontrolü olmadığı için, yüksek kaliteli ürünler sağlamak için tedarikçiye güvendikleri belirtildi. Tedarikçinin düşük kaliteli ürünler sağlaması durumunda dropshipping yapanın itibarının zedelenmesi ve müşteri kaybı yaşaması gibi sonuçlarla karşı karşıya kalabileceği vurgulandı.
Raporda, sonuç olarak stoksuz satışın geleceğinin e-ticaretin sürekli büyümesi ve teknolojik ilerlemelerin etkisiyle parlak olduğu belirtilirken, bir taraftan da stoksuz satış yapanların, rekabet ve ürün kalitesi gibi karşılaştıkları zorlukların farkında olmaları gerektiği açıklandı.
