Tüketiciler tarafından “Efsane-şahane cuma indirimleri” olarak adlandırılan indirim dönemi tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kasım ayında yoğun bir alışveriş trafiği yaşanmasına neden oluyor. Pek çok marka tüketicilerin karşısına bu döneme yönelik indirim kampanyaları ile çıkarken, tüketicilerin e-ticaret platformlarından gerçekleştirecekleri alışverişlerinde sahte indirimlere ve dolandırıcılık olaylarına karşı dikkat etmesi gerekiyor.
Ticaret Bakanlığı, bu kapsamda tüketicilerin dikkatli olması gereken hususlar ile satıcı ve sağlayıcıların uyması gereken kurallara dair çeşitli uyarılar yayınladı.
E-ticaret platformları hakkında ön incelemede bulunulmalı
Bakanlık tarafından yayınlanan uyarıda, tüketicilerin özellikle kasım ayıyla birlikte yoğun şekilde e-ticaret platformları üzerinden gerçekleştirilen indirim kampanyalarında mağduriyet yaşamamaları, satıcı veya sağlayıcıların da idari yaptırımlarla karşılaşmamaları için taraf olacakları mesafeli sözleşmelere yönelik olarak bazı konularda dikkatli olmaları gerektiği vurgulandı.
Uyarıda, gerçekten ihtiyaç duyulan mal ve hizmeti belirleyerek, sadece bu ihtiyaçları gidermek amacıyla alışveriş yapılması gerektiği belirtilirken, alışveriş öncesinde arama motorlarında e-ticaret platformları hakkında kısa bir ön incelemede bulunularak, satıcı/sağlayıcının (açık ad ve adres, ticari unvan, sabit telefon numarası, vergi kimlik numarası, MERSİS kaydı, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi kaydı, güven damgası akreditesi gibi) ayrıntılı bilgilerinin olup olmadığının kontrol edilmesi gerektiğine dikkat çekildi. Ayrıca, gerekirse satıcı/sağlayıcı hakkındaki şikayetler ve bu şikayetlere ilişkin satıcıların müşteri destek planlarının incelenmesinin olası mağduriyetlerin önüne geçebileceğinin altı çizildi.
Bakanlık tarafından yayınlanan uyarıda, tüketicilerin dikkat etmesi gereken noktalar şu şekilde sıralandı:
Yüksek indirimlere dikkatli yaklaşın
İndirim kampanyaları kapsamında birçok e-ticaret sitesi ve diğer satıcılar, oldukça yüksek oranda indirim yapıyor ya da yaptığını iddia ediyor. Satıcıların, önce ürünlerin fiyatlarını artırması, sonra ise bu fiyat üzerinden indirim yapmasına sıklıkla rastlanıyor. Tüketicilerin bu gibi uygulamalara karşı son derece dikkatli olması önem taşıyor. Bu gibi yanıltıcı uygulamalara maruz kalmamak ve gerçekte ne oranda indirim yapıldığını anlamak için ürünlerin önceki satış fiyatlarını araştırmak ve gerçekçi olmayan veya yüksek görünen indirimlere dikkatli yaklaşmak gerekiyor.
- İnternet sitesinin adı, adres çubuğunda her zamanki gibi görünmüyorsa sahte veya taklit bir site olması ihtimaline karşın site adı kontrol edilmeli.
- Sosyal medyada gezinirken karşılaşılan tanıtım ve ilanlara karşı, bu sitelerin taklit olması ihtimali dikkate alınarak satıcı ve sağlayıcının kendi sitesinden ürünü ve fiyatını kontrol etmek gerekiyor.
- Alışveriş yapılacak e-ticaret sitesinin SSL sertifikası, 3D security veya sanal kartla ödeme gibi detaylara sahip olup olmadığının kontrolü önem taşıyor. Ödeme yapmadan önce, yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken ön bilgiler mutlaka okunmalı ve bilgilerin doğruluğu araştırılmalı. Satıcı bilgileri, ödenecek toplam tutar ve cayma hakkına ilişkin ayrıntılar öğrenilmeli.
Stok, gerekçe gösterilmemeli
Söz konusu indirim kampanyaları döneminde satıcı ve sağlayıcıların da dikkat etmesi gereken hususlar şu şekilde belirlendi:
- Yasal olarak tüketiciye verilmesi gereken (malın toplam fiyatı ile temel özellikleri, iletişim bilgileri, cayma hakkının kullanılıp kullanılamayacağı, bu hakkın kullanım süresi) tüm bilgiler, yasal süresinde, açık ve anlaşılır bir şekilde iletilmeli.
- Malın teslimi, hizmetin ifası, cayma hakkının kullanılması durumunda bedel iadesi gibi konularda mevzuatta belirlenen tüm sürelere eksiksiz uyulmalı.
- Bedel iadeleri, hem yasal süresinde hem de satın alırken kullanılan ödeme aracına uygun şekilde ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeden tek seferde yapılmalı.
- Tüketiciler, stokta bulunmama, tedarik edememe gibi gerekçelerle mağdur edilmemeli. Bu çerçevede, mesafeli satışlarda, stok ve ürün tedariki aşamalarına her zamankinden daha hassas ve profesyonel davranılmalı.
Satışa sunulan miktar belirtilmeli
- İndirimli satışların başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal veya hizmetin indirimden önceki fiyatı, satışa sunulan miktar sınırlı ise bu miktar açık ve anlaşılır biçimde belirtilmeli.
- İndirimli satış reklamlarında, hangi mal veya hizmetlerin indirimli satışa konu edileceği veya ne kadar indirim uygulanacağı hususlarında anlam karışıklığına yol açarak tüketicileri yanıltabilecek veya gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak ifade veya görüntülere yer verilmemeli.
- Bir mal veya hizmetin indirimden önceki satış fiyatının tespitinde, indirimin uygulandığı tarihten önceki 30 gün içinde uygulanan en düşük fiyat esas alınmalı.
