E-ihracat yapan kişiler veya firmalar, birçok terimle karşılaşır. Bu terimler, e-ihracatın temelini oluşturur. E-ihracat terimlerini iyi öğrenmek, başarılı bir girişimin anahtarıdır. Peki, e-ihracat sözlüğü nedir? İşte e-ihracat sözlüğü ve e-ihracatta kullanılan terimler…
Ticaret küreselleşiyor! Artık herhangi bir yerde üretilen bir ürün dünyanın dört bir yanına satılabiliyor. İnsanlar, farklı ülkelerden farklı ürünler almayı seviyor. Bu sebeple özellikle KOBİ’lere büyük bir fırsat doğuyor; e-ihracat… Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler e-ihracat ile yurt dışı pazarlara açılabiliyor.
E-İhracat Sözlüğü Neden Önemli?
Yurt dışı pazarlara ürün satmanın bazı kuralları var! Çünkü bu pazarlama modelinde birçok kişi, kurum ve süreç bulunuyor. Ürünün üretilmesinden pazarlanmasına, lojistiğinden satış sonrası hizmetlere kadar birçok faktörün bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerekiyor.
“Sınırları aşan elektronik ticaret” olarak tanımlayabileceğimiz e-ihracat, geleneksel ihracattan farklıdır, pratiktir, maliyeti azdır. Bu sebeple e-ihracat, geleneksel ihracatın karmaşık ve uzun prosedürlerini göze alamayan KOBİ’ler, küçük işletmeler ya da bireysel satıcılar için başlangıç olabilir.
E-ihracata başlamak, sürdürmek ve nihayetinden e-ihracat ile kazanmak için bazı terimlerin iyi bilinmesi gerekiyor; çünkü e-ihracat yapmak isteyen satıcılar çok sayıda terimle karşılaşacak. E-ihracat süreçlerinde sorun yaşamamak için bu terimlerin gerektirdiği gibi hareket etmek gerekiyor.
Peki, e-ihracatta kullanılan terimler nelerdir? E-ihracatta en çok hangi terimlerle karşılaşılır? İşte e-ihracat sözlüğü…
E-İhracat Sözlüğü: E-İhracat Mı Mikro İhracat Mı Sınır Ötesi E-Ticaret Mi?
- E-ihracat
Bir ürünün e-ticaret sitesi, online pazaryerleri ve sosyal medya gibi internet tabanlı platformlar üzerinden yurt dışındaki bireysel alıcılara satmak üzere yapılan ihracat modelidir. Daha kısa bir tanımla e-ihracat; ürünlerin dijital satış kanallarından yurt dışındaki alıcılara satılmasıdır. E-ihracatta KDV’siz fatura düzenlenir. E-ihracat siparişleri, yetkili operatör firmaların düzenlediği Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) ile mikro ihracat çerçevesinde alıcıya ulaştırılır. Daha farklı bir tanıma göre de e-ihracat; alıcı, e-ticaret ve mikro ihracatın kesişim noktasında yer alan yurt dışı ticaret modelidir.
E-ihracat iş akış süreci özetle şöyledir; iş modeline karar verilir, bir şirket kurulumu yapılır, hedef ülkelere göre belirlenmiş ödeme araçları aktif edilir, Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) lisansı olan uluslararası kargo şirketleri ile anlaşmalar yapılır. Gelen siparişler mikro ihracat prosedürleri kapsamında hedef ülkedeki nihai tüketiciye gönderilir. İş modeline göre değişmekle beraber tüm gelen tahsilat hedef ülkedeki şirketin banka hesabında birikir. Biriken para merkez şirkete transfer olur ve tüm bu işlemler online yapılabilir. Müşteri hizmetleri, iş modeline göre değişmekle beraber konumdan bağımsız olarak dünyanın her yerinden yapılabilir.
- Mikro ihracat
Mikro ihracat, ağırlığı en fazla 300 kilogram ve KDV hariç fatura tutarı en fazla 15 bin avro olan bir ürünün, Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) ile yurt dışına gönderilmesini sağlayan bedelli ihracattır. Mikro ihracatta gümrük müşavirine ihtiyaç duyulmadan sadece ETGB ile ihracat yapılabilir. Bürokratik prosedürleri son derece minimize edilmiş bir ihracat modelidir.
- Sınır ötesi e-ticaret
Sınır ötesi e-ticaret, e-ihracat ve mikro ihracat ile aynı anlamlarda kullanılsa da uygulamada bazı farklılıkları vardır. Uluslararası online ticareti kapsayan sınır ötesi e-ticaret, bir ürünün online mağazalar aracılığı ile ulusal sınırlar üzerinden alım-satımını ifade eder. Bu e-ticaret modelinde alıcı ve satıcı aynı ülkede ikamet etmezi; genellikle aynı para birimini kullanmaz; aynı dili konuşmaz. Farklı ticari ve yargı hükümlerine tabidirler.
Sınır ötesi e-ticaret iş akış süreci özetle şöyledir; iş modeline karar verilir, hedef ülke belirlenir, yurt dışı şirket kurulumu yapılır, dijital veya geleneksel pazarlama planı oluşturulur, dijital ödeme araçları aktif edilir, depo ya da kargo anlaşmaları yapılır, ürünler konteynır olarak hedef ülkedeki stok merkezine gönderilir, siparişler stok merkezinden anlaşmalı kargo şirketleri ile nihai tüketiciye teslim edilir.
E-İhracat Sözlüğü: E-İhracatta Karşılaşılan Terimler
E-ihracatta karşılaşılan, e-ihracatta yaygın olarak kullanılan bazı önemli terimler vardır. E-ihracat sözlüğü kapsamında e-ihracatta en çok kullanılan ve karşılaşılan terimler şunlardır;
- Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB)
E-ihracat sözlüğü kapsamında en çok karşılaşılan terimlerden biri Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi ya da en çok bilinen kısaltması ile ETGB’dir. ETGB, yukarıda şartları açıklanan mikro ihracat için gerekli olan bir beyan ya da belgedir. Mikro ihracat kapsamında yurt dışına satılan ürünler, sadece ETGB ile gönderilebilir. Hızlı kargo işlemlerini yapmaya yetkili dolaylı temsilciler tarafından söz konusu Gümrük Mevzuatı kapsamında ürünün ithalatı ve ihracatı ETGB tescil edilir.
ETGB ücretsizdir; dijital ortamda, gümrük müşavirlerine ihtiyaç olmadan yetkili kargo şirketleri tarafından ETGB, dış ticaret için gerekli birçok belgeye gerek kalmadan mikro ihracat yapmayı sağlar. Resmi tanıma göre de ETGB; havayolu ve karayolu ile posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen/giden eşyanın gümrük işlemlerinde kullanılan ve gümrük beyanına ilişkin tüm işlemlerin elektronik ortamda yürütüldüğü, kağıt çıktı aranmayan bir uygulamadır. ETGB beyanı; mikro ölçekte ihracat yapan ihracatçıların gümrük beyanı maliyetlerini azaltarak ihracat yapmalarını ve vergi iadesi almalarını sağlar.
- B2C (Business to Consumer – İşletmeden Tüketiciye)
E-ihracatsözlüğü çerçevesinde en fazla karşılaşılan terimlerden biri “B2C” ya da “işletmeden tüketiciye” adı verilen e-ticaret iş modelidir. B2C’nin tanımı; “bir ürün ya da hizmetin -tekrar satılmama veya el değiştirmeme kaydıyla- bir birey veya bir şirket tarafından internet üzerinden nihai tüketiciye satılması” şeklindedir. İşletmeden tüketiciye e-ticaret iş modelinde satılan ürün; fiziksel (kıyafet, televizyon gibi) ya da dijital (bilgisayar oyunu, yazılım, e-kitap gibi) nitelikte olabilir. Ürünün satıldığı şirketin kendi e-ticaret sitesi veya online pazaryerleri olabilir.
- B2B (Business to Business – İşletmeden İşletmeye)
B2B, “Business to Business” ifadeslinin kısaltmasıdır. “Firmadan firmaya” ya da “işletmeden işletmeye” yapılan e-ticaret iş modelidir. İşletmelerin kendi bünyelerinde veya farklı işletmeler arasında yapılan e-ticareti ifade eden bir terimdir. B2B e-ticaret iş modelinde alıcı işletme ile satıcı işletme bir e-ticaret sitesi üzerinde bir araya gelir. B2B platformlarında ürün ve hizmetler online olarak sergilenir. Bu platformlarda fiyat sunma, teklif alma ve teklif verme gibi işlemler yapılabilir. B2B online platformları ücretli ve ücretsiz olabilir. Ürün ticareti harici kurumlar arasında veya kurumlar ile serbest çalışanlar arasında internet üzerinden yapılan hizmet ticaretini de ifade eder.
- C2C (Cunsomer to Consumer – Tüketiciden Tüketiciye)
E-ihracat sözlüğü terimleri arasında yer alan C2C, tüketiciden tüketiciye e-ticaret iş modelidir. Genellikle online pazaryerleri ya da sosyal medya platformları üzerinden işleyen bir iş modelidir.
- Pazaryeri (Marketplace)
Pazaryeri ya da online pazaryeri, e-ihracat sözlüğünde yer alan önemli terimlerden biridir. Yurt dışında, farklı ülkelere ürün satma imkanı bulunan yerdir. Pazaryerinde şirketler ya da tüketiciler satış yapabilir. “Online pazaryeri” ya da “çevrimiçi pazaryeri” olarak da adlandırılır. “Elektronik pazaryeri” olarak da bilinir. Alıcılar ile satıcıları, üçüncü bir taraf aracılığıyla elektronik bir ortamda bir araya getiren platformlardır. Örnek olarak; Amazon, Etsy, eBay, N11, Hepsiburada ve Morhipo gibi online pazaryerleri gösterilebilir. Şirketler veya bireysel satıcılar, ürünlerini ve hizmetlerini satmak için online pazaryerlerini kullanabilmektedir.
- Lokalizasyon (Yerelleştirme)
Lokalizasyon ya da yerelleştirme, e-ihracat yapmak isteyen firmalar için önemli bir terimdir. Yurt dışında kurulan şirketin online profilinin yerel dile ve kültüre uygun olarak hazırlanması süreçlerini ifade eder. E-ticaret sitesinin, projelerinin, kataloglarının ve broşürlerinin, mobil uygulamalarının pazardaki hedef kitlenin diline, kültürüne ve alışkanlıklarına hitap edebilmesi için uygulanan prosedürlerdir. Tüketicinin duygularına ve alışkanlıklara hitap edebilmek için çeviri işlemlerinin ötesinde anlamı olan lokalizasyonda hedef dile ana dil kadar hakim olmak gerekir. Yerelleştirme hizmeti sonrası yurt dışındaki hedef kitle, e-ticaret sitesini ziyaret ettiğinde yerel hizmet veya ürün aldığı hissi verir. Bu sebeple markaya bağlılık, güven ve sempati oluşturur.
- Dropshipping
“Stoksuz e-ticaret” veya “stoksuz satış” olarak tanımlanan Dropshipping, bir e-ticaret iş modelidir. Dropshipping firması stok tutmadan satış yapabilir. Firma; tedarikçi, üretici ve müşteri arasında aracı bir kanaldır. Dropshipping, bir perakende satış yöntemidir. Mağaza, stok ürün yerine ürünleri üçüncü taraf bir tedarikçiden satın alır. Ürünler daha sonra doğrudan tüketiciye gönderilir. Satıcı, stok için sipariş vermez veya siparişlerle ilgilenmesi gerekmez. Bunun yerine ürün ve siparişle üçüncü taraf bir tedarikçi ilgilenir.
- Armonize Sistem Kodu (Harmonized System (HS) Code)
İngilizcesi “The Harmonized Commodity Description and Coding Systems” olan Armonize Sistem, uluslararası ticaret standartlarından biridir. Ürünlere armonize şekilde numara ve isim veren bir sistemdir. “Ürünlerin gümrük işlemlerindeki kimlik numarası” olarak da tanımlanabilir. HS Code, 21 bölüm ve 96 fasıldan oluşan bir sınıflandırma sistemidir. Armonize sistemi kullanan her ülkenin tarife cetvelinde bulunan ilk 6 haneli kod, tüm dünyada aynıdır.
- A.TR Dolaşım Belgesi
Avrupa Topluluğu ile Türkiye arasında Gümrük Birliği anlaşması belgesidir. Dolaşımı serbest olan mallarda gümrük muafiyeti için düzenlenir. A.TR dolaşım belgesi, ilgili ürünün Gümrük Birliğinde serbest dolaşımda olduğunu gösterir. A.TR dolaşım belgesi bulunmayan ürünlere, üçüncü ülkelere uygulanan vergi oranları uygulanır.
- Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP)
E-ihracat sözlüğü kapsamında en çok kullanılan terimler arasında Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu ya da kısa adı ile GTİP de vardır. GTİP, ürünlerin tanımını ve ayrımını yapmak üzere kullanılan kodları ifade eden genel bir terimdir. Türkiye’de genellikle Gümrük Tarife Cetveli yerine kullanılır. Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde GTİP 12 haneli bir koddur. İngilizcede; HS Code, Customs Tariff, Harmonized Code veya Harmonized System olarak da adlandırılır.
- Gümrük Tarife Cetveli
Ürünün niteliklerine göre sistematik olarak sınıflandırılmasını ve gümrük vergisi oranlarını gösteren cetveldir. Bütün ülkelerde Gümrük Tarife Cetvelinin temelini “Armonize Sistem” oluşturur.
E-İhracat Sözlüğü: E-İhracatta Sık Kullanılan Terimler
E-ihracat sözlüğü, e-ihracat başlamak isteyen firmalar için rehber niteliğindedir. E-ihracatta sık kullanılan terimler, e-ihracat firmalarının ya da ihracatçıların bilmesi gereken terimlerdir. E-ihracat sözlüğü terimleri, aynı zamanda e-ihracat için uyulması gereken terimlerdir.
İşte e-ihracat sözlüğü kapsamında e-ihracatta sık kullanılan terimler;
Dijital cüzdan: Ödeme yöntemleri için müşterilerin ödeme bilgilerini ve şifrelerini depolayan bir sistemdir.
Dijital pazarlama: E-ihracat yapmak isteyen firmaların e-ticaret sitesi ya da online pazaryerlerinde ürünlerini öne çıkarmak için bazı pazarlama yöntemleri kullanmaları gerekir. Dijital pazarlama, bu yöntemleri kapsayan genel bir ifadedir. Dijital pazarlama için dijital reklamcılıktan sosyal medya reklamcılığına kadar birçok yöntem vardır.
Entegrasyon: E-ihracat ya da e-ticaret sitelerinin farklı sistemlerle uyumu için bütünleştirilmesi prosedürlerini ifade eden e-ihracat sözlüğü terimlerinden biridir.
Bounce rate: E-ticaretsitesini ziyaret ederek, hiçbir yere tıklamadan siteyi terk eden kişilerin yüzdesel oranını ifade eder.
Tekrar hedefleme: E-ticaret sitesine uğrayan ama işlem yapmadan terk eden ziyaretçilere başka sitelerde reklamlarının gösterilmesi işlemidir.
Incoterms: “International Commerce Terms” olarak da bilinir. Uluslararası Ticaret Odası tarafından uluslararası ticaretin düzenlenmesi amacıyla düzenlenen, kullanılması sözleşmeyle belirlenen kurallardır.
Konşimento: Gemi kaptanı, sahibi veya acenteleri tarafından düzenlenen ve eşyanın teslim alınarak, kararlaştırıldığı şekilde teslim edileceğini ve taşıma koşullarını belirleyen, eşyanın mülkiyetini temsil eden kıymetli belgedir.
Ordino: Malzeme ya da ürünün nihai noktaya geldikten sonra gümrükten çekilebilmesi için ithalatçıya verilen belgedir.
Antrepo: Gümrük mevzuatına tabi olan eşyaların, gümrük gözetimi altındayken muhafaza edildiği ve ilgili dış ticaret işleminin tamamlanabilmesi için gerekli işlemlerin yapıldığı bir tür depodur.
Elleçleme: Gümrük denetimi altındaki eşyanın asli nitelikleri değişmeden istiflenmesi, yerinin veya kaplarının değiştirilmesi, kapların yenilenmesi veya tamiri, havalandırılması, kalburlanması, karıştırılması gibi işlemlere tabi tutulmasıdır.
Know-how: Bir işletmenin geliştirdiği ve sahip olduğu, üretim yöntemlerinin ya da teknolojisi, işletme yönetimiyle ilgili bilgi birikimidir.
Menşe şahadetnamesi: Uluslararası ticarete konu olan ürünlerin menşeini belirten belgelerdir. İhracatı yapan firmanın üyesi bulunduğu yerel ticaret ya da sanayi odalarınca onaylanan bir belgedir.
A/B testi: Aynı sayfanın benzer iki versiyonunu karşılaştırarak satışlar açısından hangisinin daha başarılı olduğunuzu görmenizi sağlayan test.
Fulfillment: Türkçeye “depolama hizmeti” olarak çevrilebilen fulfillment hizmetinde anlaşma yapılan depolama şirketi, satıcı adına ürünleri depolar, sipariş geldiğinde müşteriye gönderir, iadeleri kabul eder.
Niş: “Ufak ve küçük bir kitleye hitap eden pazar” anlamına gelen e-ihracat sözlüğü ifadesidir.
Tıklama Başına Maliyet (PPC): İnternet üzerinden reklam verme biçimidir. Reklam veren sadece reklamı üzerine tıklayıp sitesine ulaşan ziyaretçi sayısı üzerinden ödeme yapar.
Mobil ticaret: Cep telefonu, akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar kullanılarak internet üzerinden alım ve satım yapmaya verilen isim.
Dijital ticaret: Dijital ticaret, elektronik ticaret ve e-ticaret ile aynı anlamda kullanılan bir terimdir. E-ihracat için de satış zemini oluşturan e-ticaret siteleri aracılığı ile yapılan ticareti ifade eder. “Tüketicilerin dijital veya fiziki ürünleri dijital bir platformda para karşılığında satın alması” olarak da tanımlanabilir. Ticaretin elektronik olarak yapıldığı bir iş modelidir.
SEO: “Arama Motoru Optimizasyonu” demektir. “Search Engine Optimization” teriminin kısaltmasıdır. E-ticaret ve e-ihracat sözlüğü terimleri arasında önemli bir yeri vardır. Arama motorlarının web sitelerini listelemelerde üst sıralara çıkarması için kullanılan tekniklerin genel bir adıdır.
Ödeme geçidi: E-ihracat ya da e-ticaret siteleri üzerinden ürün satın alan tüketicilerin kredi kartı bilgilerini şifreleyerek güvenli bir dijital ödeme altyapısı sağlayan sistemi ifade eder. “Ödemenin; tüketiciden e-ticaret firmasına, e-ticaret firmasından ilgili banka veya aracı kuruluşa ulaşmasını sağlayan bir dijital geçit” olarak da tanımlanabilir.
Marka tescili: Marka, sınai mülkiyet açısından bir işletmenin ürettiği ya da sattığı mal ve hizmetleri diğer işletmelerin mal ve hizmetlerinden ayırt etmek için kullanılan işarettir. Her türlü sözcük, şekil, renk, harf, sayı, sesler, hareket, koku veya ambalaj marka olabilir. Markalar tescil edildikleri andan itibaren 10 yıllık koruma altına girer. Hak sahipleri tarafından her 10 yılda bir ilgili harcın ödenmesi suretiyle yenileme yapılarak, sonsuza kadar korunabilir. E-ihracatta markalaşma, yurt dışında güven tesis eden bir olgudur.
Madrid Protokolü: Madrid Protokolü, Dünya Fikrî Mülkiyet Örgütü (WIPO) tarafından yönetilen bir sistemdir. Protokol sayesinde tek bir başvuru ile birden fazla ülkeye marka tescil başvurusu yapılabilmektedir. Tescil başvurusu yapılan ülkedeki yerel patent ofisinin olumsuz kararları protokoldeki başvuruya da yansır. Madrid Protokolü üyesi ülke sayısı 2020 itibariyle 106’dır.
OAPI ve ARIPO: “Organizasyon Africaine de la Propriété Intellectuelle” ifadesinin kısaltması olan “OAPI” Fransızca konuşulan 17 Afrika ülkesinde; “African Regional Intellectual Property Organization” ifadesinin kısaltması olan “ARIPO”, İngilizce konuşulan 19 Afrika ülkesinde başvuru yapmak için kullanılan fikri mülkiyet sistemleridir. Ülkeye özgü başvurulara göre maliyet ve operasyon avantajları vardır. Her marka, her sistem ve her ülke kendine özgü şartlar taşır. Bahse konu ülkelerde yurt dışı marka tescil başvurusunda bu sistemlerin şartlara dikkate alınmalıdır.
GDPR: “General Data Protection Regulation” kısaltmasıdır. Türkçe karşılığı “Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Regülasyonu” şeklindedir. Avrupa genelinde online tüketicilerin kişisel verilerinin onay kapsamında paylaşılabilmesi, satılması veya pazarlama amaçlı kullanmasını düzenleyen bir protokoldür. Türkiye’de “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu” adıyla düzenlenmiştir.
Devlet teşvikleri: E-ihracat sözlüğünde en fazla karşılaşılan terimlerden olan devlet teşvikleri ya da destekleri, e-ihracat yapmak isteyen firmalara devlet tarafından sağlanan bazı destekleri ve teşvikleri ifade eder. Bu destekler arasında; seyahat ve ulaşım desteği, marka tescili, reklam ve tanıtım giderleri, depo ve kira maliyetleri gibi kalemler vardır. Her teşvikin oranı ve şartları farklıdır.
Şirket kurulumu: E-ihracat yapmak isteyen firmaların yurt dışındaki ticari faaliyetleri vergiye tabidir. E-ihracatta fatura kesme zorunluluğu vardır. Bu nedenle e-ihracat için de vergi açılışı bildirimi için şahıs şirketi, limitet şirket ya da anonim şirket kurmak gerekir. Vergi bildiriminde bulunmayan gerçek kişiler e-ihracat yapamaz. E-ihracat sözlüğü, e-ihracat hedefleriniz için rehber niteliği taşıyor.
WORLDEF, e-ihracat, sınır ötesi e-ticaret ve mikro ihracat hedefleriniz için e-ihracat uzmanı eğitimcilerle ekosisteme katkı sağlıyor! E-ihracat sözlüğünde yer alan birçok konuda WORLDEF’in e-ihracat profesyonellerinden destek alabilirsiniz! Derlediğimiz e-ihracat sözlüğü, e-ihracat hedefleriniz için rehber niteliği taşıyor.
