E-ticarette yaşanan büyüme, ekosistemde pek çok yeni talep ve ihtiyaç yarattı. Konuya yönelik Ticaret Bakanlığı yeni bir çalışma başlatırken, e-Ticaret Mevzuatı’nda değişiklik öngören düzenleme sektörde tartışma yaratmış durumda. Bakanlık tarafından hazırlanan düzenlemeye, e-ticaretin Türkiye’de büyümesinin önünü kapatacağına yönelik itirazlar geldi.
E-ticaretin dengeli şekilde büyüme ve gelişmesinin sağlanması amaçlanıyor
Ticaret Bakanlığı’nın tüketiciyi koruma ve haksız rekabeti engellemeye yönelik başlattığı çalışma iki ana başlıkta yürütülüyor. Çalışmaya göre, ekonomik parametreleri tek başına belirleyebilme güçleri giderek artan büyük ölçekli ya da başat platformların rekabeti ortadan kaldıracak uygulamalarına izin verilmeyecek.
İkinci adım olarak bünyelerinde faaliyet gösteren satıcılara nazaran yüksek pazarlık gücüne sahip olan dijital platformların, kendi lehlerine satıcıların aleyhine ticari koşullar dayatmasının önüne geçilecek. Bu kapsamda, e-ticaretin dengeli şekilde büyüme ve gelişmesinin sağlanması amacıyla pazar yerlerine bazı kriterler getirilecek. Piyasadaki rakipleri dışlayıcı şekilde tanıtım faaliyetlerinde bulunulamayacak. E-ticaret pazaryerlerinin elde ettiği verileri kullanarak bünyesindeki satıcılarla haksız rekabet etmesi engellenecek. E-ticaret pazar yerlerinin faaliyet alanları belirlenecek ve sektörün orantılı şekilde büyümesi sağlanacak.
Taklit ürün satışı engellenecek
Bakanlık tarafından hazırlanan düzenlemenin ikinci kısmında ise e-ticaret pazar yerlerindeki satıcıların hakları güvence altına alınacak. Yürütülen çalışma ile beraber online pazaryerlerinde taklit ürün satışı ve hukuka aykırı içerikler engellenecek. Online pazaryerleri satıcıları belirli bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlayamayacak. online pazaryerleri tarafından satıcılara yapılacak ödemeler artık daha kısa sürede yapılacak.
E-ticaret pazar yerleri ve satıcılar arasındaki sözleşmelerde haksız şartlara yer verilemeyecek ve e-ticaret pazar yerlerince tek taraflı değişiklik yapılamayacak. Hizmet verilmeden haksız şekilde satıcılardan bedel alınması engellenecek. Satıcıların e-ticaret pazar yerlerine karşı hak arama hürriyetini engelleyici uygulamalara izin verilmeyecek. Satıcılar kendilerine ait verileri diledikleri zaman diğer e-ticaret pazar yerlerine taşıyabilecek.
Yaptırımlar genişleyecek
Bakanlık tarafından yürütülen çalışma kapsamında firmalara yönelik uygulanan yaptırımların kapsamı da genişleyecek;
- Pazaryeri, platformlarında satılan içeriğin hukuka aykırılığından haberdarsa bunu yayından kaldıracak ve kamu kuruluşlarına bildirecek.
- Bildirmeyene 100 bin TL’ye kadar idari para cezası kesilecek.
- Aracılık sözleşmesinde olmamasına veya satıcının beyanı bulunmamasına rağmen o markayı kullanıp tanıtım faaliyeti yapan platform 100 bin TL’ye kadar para cezası verilecek.
- Aracılık sözleşmesinde satıcı aleyhine tek taraflı değişiklik yapan platform 100 bin TL’ye kadar para cezası ödeyecek.
- Ticaret Bakanlığı’nın rekabet şartlarını korumaya dönük tedbirlerini uygulamayana 10 bin ila 100 bin TL arasında, denetimcilere bilgi belge sunmayana da 20 bin ila 50 bin TL arasında ceza kesilecek.
- Platformdaki satıcının satış verilerini bedelsiz taşıyıp, bunlardan elde ettiği verileri erişim sağlamayan pazaryerine her bir satıcı için 500 bin TL ceza kesilecek.
- Satıcının fiyatını tek taraflı değiştirip, kampanyaya zorlayan pazaryerine 500 bin TL ceza verilecek.
- Satıcının verilerini rekabette kullanan platforma net satışının yüzde 10’u kadar para cezası verilecek.
- Satışına aracılık etmediği halde bir malı promosyon olarak sunan platforma her aykırılık için 100 bin TL’den az olmamak üzere satışının on binde biri kadar para cezası verilebilecek Elektronik ticaret ortamları arasında erişim imkânı sunmayan platforma 10 milyon TL ceza kesilebilecek.
- Pazaryeri, satıcıya ayrımcılık yaparsa ve ticari faaliyetini bozucu, taraf olmayacağı bir uygulamaya zorlarsa 100 bin TL ceza alacak.
- Satıcının başka kanaldan reklam yapmasını, aynı ya da farklı malı sunmasını kısıtlayan birinden mal teminine zorlayan platforma 250 bin TL ceza kesilecek.
- Kamu kurumlarına veya adli mercilere başvurdu’ diye satıcının online sitedeki sıralamasını geriye düşüren platforma 300 bin TL ceza verilecek.
