ECOM LEADERS CLUB (ELC) tarafından düzenlenen Vision Talks, e-ticaret ekosistemine katkı sunmaya devam ediyor. Son Vision Talks’ta “e-ticaretin oyun kurucuları” buluştu. Online ortamda Dagi E-ticaret Direktörü Özlem Angı Can’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen Vision Talks’a; T-Soft CEO’su Ömer Arıkan, Ticimax CEO’su Cenk Çiğdemli ve IdeaSoft CEO’su Seyhun Özkara katıldı.
Ömer Arıkan: Perakendeciler e-ticarete kayıtsız kalamadı
T-Soft CEO’su Ömer Arıkan, Türkiye’de e-ticaretin başlangıcında bu alana en çok ilgi duyanların internet girişimcileri olduğunu söyledi. E-ticaretin, başlangıçta yeni bir alan olmasından dolayı hâlihazırda ticaret yapanlar için öncelikli olmadığını vurgulayan Arıkan, “Başlangıçta ortaya çıkan e-ticaret girişimleri e-ticaretin küçük zamanında, o küçük pastanın kaymağını yediler. Pasta küçüktü, talep azdı, satıcı sayısı da azdı ve bundan en çok faydalananlar onlar oldu. İlerleyen yıllarda internetten alışveriş yaygınlaştıkça perakendeciler buna kayıtsız kalamadılar.” ifadelerini kullandı.
Perakendecilerin başlangıçta farklı sorunları olduğunu ifade eden Arıkan, şöyle devam etti: “Hâlihazırda hizmet verdikleri kanallar var, o kanallarda tüketiciler var ve o tüketicilere belirli bir fiyat-maliyet dengesi ile satış yapıyorlar. Ayrı bir kanal ortaya çıkınca bu sefer farklı kanalları aynı fiyattan mı satacaklar? Fiyat farklılaşması olacak mı? Aynı fiyattan satacaklarsa bu entegrasyonları sağlıklı yönetebilecekler mi? gibi sorular ortaya çıkıyor. Bunu başardılar bu sefer sadakat çözümleri nasıl olacak?”
Arıkan, “İlerleyen zamanlarda bu işin içerisinde e-ticaretin yaygınlaşması ve kargo işlerinin çok daha oturması ile birlikte iade süreçlerinin tüketici tarafındaki beklentisi arttı ve artık ‘internetten aldığımı internetten iade ederim, internetten aldığımı fiziksel mağazaya götürürüm’ gibi durumlarla beraber fiziksel mağazacılığı çok kanallı bir tam entegre iletişimi sürdürme ihtiyacı ortaya çıktı. Bunu tanımlamak kolay ama pratikte bunu yaşamak zor ve bu süreci mağazacılar çok kolay yönetemedikleri için bir kısmı olabildiği kadar bu süreci erteledi, burada olmamaya çalıştı.” diye konuştu.
“E-ticaret yöneticileri çok ciddi maaş imkânlarına sahipler”
Perakendecilerin Covid’le beraber offline mağazaların devre dışı kalması ve tüketicilerin tamamen internetten alışveriş yapması ile zor olan her senaryoyu bir şekilde aşmak zorunda kaldıklarını söyleyen T-Soft CEO’su Arıkan, “Bu bir zincir, zincirin bir halkası bizim gibi altyapı sağlayıcılar. Bir halkası sektör profesyonelleri, bir halkası lojistik, diğer halkası hizmet verenlerin ve perakende mağazalarının vizyonu. Herkes eş zamanlı gelişim göstermezse zincirin bir halkası geride kalırsa ortaya verim çıkmaz. Covid’le bu halkaların hepsinde gelişim oldu. Yazılımlar her şey ilerledi; ama sektör yoğun insan kaynağına cevap veremiyor. Böyle bir yetişmiş iş gücü yok. Bu sefer zincirin en zayıf halkası insan kaynağı oldu. Yazılımlar, teknolojiler var fakat bunları yönetebilecek insan kaynağında ciddi sorun yaşanıyor. Ve artık futbolcular gibi oldu e-ticaret yöneticileri, çok ciddi maaş imkânlarına sahipler.” dedi.
“Türkiye’de pazara yerli e-ticaret yazılımları hâkim ama yurt dışında böyle bir şey göremeyiz.” diyen Arıkan, dünyanın birçok ülkesinde küresel e-ticaret servis sağlayıcılarının hizmet verdiğini söyledi. Türk firmalarının yerli yazılım kullanmasının çok değerli olduğunu belirten Ömer Arıkan, şu bilgileri paylaştı;
”Belki Türk markalar olarak dünyaya yeterince teknoloji ihraç edemedik. Ancak Türkiye’nin bütün kategorileri ithalat ile istila edilmişken, e-ticaret gibi popüler bir kategoride Türk şirketlerinin Türk yazılım şirketlerden yazılım alması ve devam ettirmesi hatta küresel markaların küresel vizyonlarından dolayı uluslararası yazılım şirketlerini tercih etmelerine rağmen bir süre sonra yerli yazılım şirketlerine dönüyor olması, hep beraber yerli yazılım şirketlerinin başarısını gösteriyor. Amerika’da e-ticaret bizden 5 yıl öndeyken bu işleri yaparak aradaki farkı hızla kapatıp, teknolojik anlamda çözümler üretiyoruz.”
Cenk Çiğdemli: Perakende, online tarafta olması gereken noktada değil
Ticimax CEO’su Cenk Çiğdemli ise, perakendenin online tarafta olması gereken noktada olmadığını söyledi. Perakendenin e-ticarette ulaşabileceği nokta için daha çok yolu olduğunu ifade eden Çiğdemli, “Perakendeciler; deneyim, hız ve pratiklik bekliyor. Rekabet giderek artıyor. Perakendeciler de birbiri ile rekabet ediyor. Eskiden AVM’lerde rekabet ederlerdi; ancak şimdi online’da rekabet ediyorlar. Pandemi ile beraber e-ticaretin gücünü perakendecilerde gördü. Artık bence farklı deneyimler arıyorlar. İnternet sitelerinde farklı deneyimler, farklı kampanyalar, farklı pazarlama stratejileri, ürünlerin farklı gösterilmesi gibi deneyimler arıyorlar.” dedi.
Halen e-ticaret noktasında stok ayırmaya korkan perakendeciler olduğunu vurgulayan Çiğdemli, “Perakendeciler mağazaya binlerce stok ayırırken e-ticarete o kadar stok ayırmıyorlar. Aslında burada da e-ticaret direktörlerinin beklediği, perakendecilere, patronları ikna ettikten sonra mağazaların stoklarını da online’da satıp, mağazalardan kolay bir şekilde gönderim yaptırabilmek.” ifadelerini kullandı.
“E-ticaret daha fazla iş için teknolojiye yatırım yapılmalı”
Tüketicilerin online kanallardan gerçekleştirdikleri alışverişlerinde deneyim ve kolaylık beklediğinin altını çizen Cenk Çiğdemli, e-ticaret ekosistemi içerisinde personel eksikliği yaşandığını ve bundan dolayı da daha farklı pratiklikler beklendiğini söyledi.
Perakende markalarının e-ticaret tarafında daha fazla iş yapabilmesi için müşterilerine farklı deneyimler kullandırması gerektiğini belirten Çiğdemli, “Markaların personellerinin hayatlarını kolaylaştırması ve teknolojiye daha fazla yatırım yapmaları gerekiyor. Bununla ilgili yatırımlardan kaçılmamalı. E-ticaret mağazaları fiziksel mağazalara harcanan miktarlardan çok daha uygun fiyatlara kuruluyor aslında. Burada teknolojiye de yatırım yapmak gerekiyor. Deneyim kolaylık ve pratiklik bence her markanın beklentisi oldu. Beklenti bu yönde değilse bile bu yöne çevrilmeli. Daha az personelle daha fazla sipariş çıkarabilmek için deneyime ihtiyaç var. Teknolojiye yatırım yaparak yazılım, pazaryeri entegrasyon taraflarını iyi noktalara getirmek gerekiyor.” sözlerini kaydetti.
Seyhun Özkara: Döviz kurlarındaki dalgalanma e-ihracat arzusunu artırıyor
IdeaSoft CEO’su Seyhun Özkara da, ihracat tarafında bazı farklılıklar olduğunu ve perakende tarafında marka olanlar ve mağazacı olmayıp birçok markayı ve ürünü satanların işinin çok daha zorlaştığını söyledi. Fulfillment hizmetlerinin Türkiye’de yeni yeni oturduğunu belirten Özkara, “Fulfillment hizmetlerinin maliyetini düşürmek için çeşitli çözümler üretiliyor. İşin global tarafına bakıldığında döviz kurlarında yaşanan dalgalanma, yurt dışına bu ürünler gider mi sorularını ve ihracat yapma arzusu artırıyor. Fakat gerçekten yapılabilir mi? Her ürünün ihracatı yapılabilir mi? Daha önce böyle bir şey yaptık mı? Deneyimlerimiz var mı? Gümrüklemeden, AB’deki yeni vergilendirme düzenine kadar birçok noktası var bu işin.” ifadelerini kullandı.
E-ihracat tarafında en önemli noktanın arzu ve motivasyon olduğunu vurgulayan Özkara, “Türkiye’de e-ihracat konusunda çok başarılı örnekler de var. Sadece tekstil ürünü gibi bakmamak lazım, e-ihracatta çok sayıda sektör ve ürün çıkaran çok güzel markalar var. Bu noktalara bakılmalı.” dedi.
“Nijerya’ya, Endonezya’ya eski TV kumandası ihraç eden müşterimiz var”
IdeaSoft ürünlerini kullanan yüzlerce ihracat firması olduğunu ifade eden Seyhun Özkara, çok farklı örneklerle karşılaştıklarını belirterek, “Konu sadece tesettür ürünlerinin Dubai ya da Birleşik Arap Emirlikleri’ne satılması değil ya da tekstil ürünlerinin Amerika’ya satılması değil. Baktığınızda Nijerya’ya, Gana’ya, Endonezya’ya eski tip TV’lerin kumandalarını üreten ve ciddi oranda satan bir müşterimiz olduğunu fark ettim. Bin tepsiye yakın baklava çıkışı yapan örnekler de var ve bunlar da e-ihracat. Kadın girişimcilerin yaptığı takı ve cam ürünleri gibi alanlarda global pazaryerlerinde ciddi satış yapan örnekler var. Türkiye’deki bireylerin ve kurumların domine ettiği pazaryeri bile var Amerika’da.” diye konuştu.
“Doğal olarak aslında burada önce bir iş planı ile başlamak gerekiyor.” diyen Özkara, şöyle devam etti: “Benim ürünlerim hangi ülkelerde satılabilir? Buralarda rekabet edecek fiyatlandırmayı sağlayabilir miyim? E-ihracatı bu iş planını çıkardıktan sonra ufak ufak denemek gerekiyor. Önümüzdeki dönem ne getirecek bilmiyoruz. Bu dönemde bir ayağımız da e-ihracatta olmalı. Bir yerden doğru bir iş ortağı ile başlamak çok değerli.”
