Türkiye’de e-ticaret ve e-ihracat uzmanları ve otoriteleri, zaman zaman firmalara önerilerde bulunmaktadır. Çeşitli raporlar, makaleler ve haberler aracılığı ile yapılan bu önerileri, e-ihracat verilerini ve e-ihracat hakkında bilinmesi gerekenleri derledik! Makalemizde e-ihracat nedir sorusuna da cevap bulabilirsiniz!
E-ihracat, sınır ötesi elektronik ticaretin bir türüdür. Türkiye’de e-ihracat, özellikle KOBİ’ler için büyük avantajlar sağlamaktadır. E-ihracatın temeli e-ticarettir. Online satış veya e-ticaret konusunda tecrübesi olan şirketlerin e-ihracat yapması daha kolaydır. Türkiye’de e-ihracat gelirlerinin artması ve şirketlerin sınır ötesi e-ticaret aracılığı ile cirolarını artırması için yurt dışında faaliyet gösteren Türk markalarının sayısı artırılmalıdır. Bu konuda marka stratejisi programları oluşturulmalıdır.
Dünyada ve Türkiye’de E-İhracat Verileri
Türkiye’deki firmaların farklı ülkelerde sınır ötesi e-ticaret potansiyeli her geçen artmaktadır. Pandemi sebebiyle uygulanan bazı kısıtlamalar, tedarik zincirleri ve lojistik operasyonlarında bir dönem kesintiye yol açmıştır. Buna rağmen Türkiye’de e-ihracat, global e-ticaretteki gelişmelere paralel olarak artmaktadır.
E-ihracat ile ilgili bazı veriler şunlardır;
- 2020 yılında global e-ticaret hacminin yaklaşık yüzde 70’i gelişmekte olan ülkelerde oluşması öngörülmektedir.
- Dünya genelinde sınır ötesi e-ticaret hacmi 2019 yılında 400 milyar doları aşmıştır. Pandemiye rağmen bu rakamın 2020 yılında 1 trilyon dolara ulaşması beklenmektedir.
- 2019 yılında Türkiye’de e-ihracat ekosistemindeki firmaların en çok e-ihracat yaptığı ilk 10 ülke sırasıyla şunlardır; Amerika, Almanya, Suudi Arabistan, Fransa, Birleşik Krallık, İtalya, Hollanda, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri ve İspanya.
- Türkiye’de e-ihracatta en güçlü sektör tekstildir. Diğer ürün kategorileri şunlardır; aksesuar, mücevher, ayakkabı, halı, bitkisel ürünler, yedek parça.
- Türkiye’de e-ihracat yapan şirketlerin büyük bir bölümü en az iki yıllık e-ticaret tecrübesine sahiptir.
E-İhracat Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Türkiye’de e-ihracat ekosistemi hakkında firmaların bilmesi gereken bazı hususlar şunlardır;
- E-ihracat, online pazaryerleri ya da firmaya ait e-ticaret sitesi üzerinden yapılabilir.
- E-ihracat müşteri kitlesi için yerel lojistik çözümleri daha avantajlıdır.
- Dünya genelinde e-ticarette ve e-ihracatta yaygın olarak giyim, moda, kozmetik ve elektronik kategorilerindeki ürünler tercih edilmektedir.
- E-ihracatta sahteciliğe ve dolandırıcılığa karşı gerekli önlemler alınmalıdır.
- Türkiye’de e-ihracat yapmak için sürdürülebilir lojistik hizmetleri kullanılmalıdır.
- E-ihracatta döviz kuru avantajı, şirketlerin cirolarını katlayabilmektedir.
- E-ihracat yapmak için yerel dil, kültür ve müşteri profiline uygun stratejiler geliştirilmelidir.
- E-ihracat teslimat, ödeme ve lojistik operasyonlarında dijital entegrasyonlar büyük önem taşımaktadır.
- E-ihracat stratejilerinde ülkelerdeki coğrafi ve demografik farklılıklar göz önüne alınmalıdır.
- E-ihracat hedef kitlesinin online alışveriş alışkanlıkları değişkendir. Bu sebeple hedef kitleye özgü farklı satış stratejileri uygulanmalıdır.
- Türkiye’de e-ihracat sadece mal ihracatı değildir; dijital oyun, mobil uygulama, müzik ve film hizmetlerin de e-ihracatı vardır.
Türkiye’de E-İhracat Nasıl Yapılır?
E-ihracat, temel olarak yurt dışındaki bir müşteriden e-ticaret siteleri aracılığı ile alınan bir siparişin mikro ihracat kuralları çerçevesinde ihraç edilmesidir. Yani; müşteri, e-ticaret ve mikro ihracatın kesişim noktasında e-ihracat vardır.
Pratik olarak e-ihracat şöyle yapılır;
- Türkiye’de e-ihracat için ticari faaliyetleri bulunan bir işletme, sahip olduğu ürün gamını dijital platformlar vasıtasıyla dünyanın farklı ülkelerindeki müşterilere sunar.
- Hedef kitleye ürünlerin sunulduğu platformlar global online pazaryerleri veya firmanın kendi e-ticaret sitesi olabilir.
- Dijital platformlardan alınan siparişler, mikro ihracat kuralları çerçevesinde müşteriye gönderilir.
- Mikro ihracat sınırları çerçevesinde ürünün ağırlığı en fazla 300 kilogram; fiyatı da en fazla 15 bin avro olmalıdır.
- Mikro ihracat, Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) ile yapılabilir.
- ETGB, gümrük müşavirine gerek kalmadan hızlı kargo firmaları ya da yetkili operatör firmalar tarafından düzenlenir.
- E-ihracat ödemeler, online ödeme platformları ya da banka transferi aracılığı ile alınır.
- E-ihracat; B2C (işletmeden müşteriye) ya da B2B (işletmeden işletmeye) iş modelleri ile yapılabilir. Burada temel nokta, e-ihracat işlemlerinin ETGB kurallarına uygun gerçekleşmesidir.
- Yurt dışına gönderilecek numune, eşantiyon ya da deneme amaçlı olarak ücrete tabi olmayan ticari işlemler e-ihracat kapsamında değildir.
Türkiye’de E-İhracatın Durumu
Türkiye’de e-ihracat, e-ticaret ekosisteminin en önemli başlıkları arasında yer almaktadır. Yurt içi e-ticaret operasyonlarından beklediği verimi almayan firmalar rotasını yurt dışına çevirmektedir. Bu durum bazı fırsatlarla birlikte riskler de barındırmaktadır.
- Türkiye’de e-ihracat, KOBİ’lere küresel imalat merkezi olma fırsatı sunmaktadır. E-ihracat ile KOBİ’ler kendi markalarını küresel düzeyde tüketicilerin beğenisine sunabilir.
- E-ihracatta son yıllarda yapılan yasal düzenlemeler ve devlet destek ve teşvikleri, e-ihracatın artmasını sağlamıştır. Elektronik gümrükleme yetkinliklerinin basit ve yalın bir hale getirilerek mikro ihracatın kolaylaştırılması da e-ihracat katkı sunmaktadır.
- Klasik ihracatta gümrük beyannamesi için gümrük müşavirine ihtiyaç duyulur; e-ihracatta yetkili teslimat firmalarının düzenlediği ETGB yeterlidir.
- Bunun gibi e-ihracatı kolaylaştırıcı ve hızlandırıcı düzenlemeler ve ETGB ile e-gümrükleme sayesinde e-ihracatta teslimat süreleri, 12 ila 48 saat sürmektedir.
- E-ihracatta gümrükleme ve konsolidasyon imkanları, geleneksel ihracata göre çok daha yüksektir.
E-Ticarette Sınırların Aşılması İçin TÜSİAD’ın Önerileri
Türkiye Sanayici ve İş Adamları Derneği (TÜSİAD) tarafından hazırlanan “E-Ticaret Raporu – 2019” raporunda Türkiye’de e-ihracatın gelişmesi için sunulan önerilerden bazıları şunlardır;
- Bağımsız kurumlar tarafından e-ihracat verilerinin takip edilerek işletmelere ve devlet desteklerine katkı sağlayacak bilgilerin sentezlenmesi sağlanmalıdır.
- Türkiye ile diğer ülkeler arasındaki e-ticaret potansiyelini ortaya çıkarmak için orta ve uzun vadede fırsat alanları belirlenmeli ve bu fırsatlara yönelik somut eylem planlarının oluşturulması için çalışmalar yapılmalıdır.
- Belirli bir desi ve kilogram aralığında olan küçük gönderiler için yurt içinde farklı noktalarda depolama hizmeti sağlayan özel alanların kurulması gereklidir. Ayrıca yurt dışında belirli noktalarda uluslararası lojistik merkezleri kurulması faydalı olacaktır.
- Türkiye’nin bölgesel bir e-ticaret merkezine dönüştürülmesi amacıyla, küresel ve bölgesel e-ticaret platformları üzerinden yapılan sınır ötesi satışlara ilişkin, lojistik operasyonların Türkiye üzerinden yürütülmesini destekleyecek politikalar geliştirilmelidir.
- Türkiye’nin sahip olduğu coğrafi konum da göz önüne alındığında, yakın komşular başta olmak üzere, hava ulaşımı ile dört saatlik erişim mesafesinde bulunan tüm ülkelere yapılacak gönderilerdeki ulaşım maliyetleri makul seviyelere indirilip pazardaki diğer ülkelerle rekabet edebilmek için destekler oluşturulmalıdır.
- İstanbul Havalimanı ile Türkiye’nin lojistik kapasitesinde ciddi genişleme, taşımacılık işlemlerinde hız avantajı ve maliyetlerde düşüş sağlanması beklentisi çerçevesinde, bu havalimanına e-ihracat konusunda bölgesel lojistik merkezi olarak depolama, gümrükleme, paketleme ve diğer konularda yatırımlar yapılmalıdır.
- Yurt içinde çözüm üreten yerli ve özel taşıma şirketlerinin farklı ülkelerdeki paydaşlar ile kuracakları iş birlikteliklerine daha çok yatırım yapılmalı; bu konuda kamu ve özel sektör ortak çalışma yöntemleri geliştirmelidir.
- Satış sonrası iade ve siparişlerin iptal edilmesi durumlarında yurda geri gelen ürünlerin gümrükleme işlemlerinde ve KDV tutarlarının işlenmesinde iyileştirmelere devam edilmelidir.
- Yurt dışındaki ödeme sağlayıcıları ya da yurt dışında faaliyet gösteren bankalar üzerinden, Türkiye’ye gerçekleştirilen ödemelerin transfer edilmesi sırasında oluşan komisyon oranlarının makul seviyelere indirilmesi için çözümler geliştirilmelidir.
- KOBİ’lerin açılım yaptıkları pazarlardaki baskın ödeme sistemi oyuncuları ile ayrı entegrasyonlar yapması yerine, Türkiye’deki ödeme hizmet sağlayıcıları ve bankalar aracılığıyla tek bir noktadan entegre yöntemlerin geliştirilmesi için yatırımlar arttırılmalıdır.
- Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan E-İhracat Stratejisi ve Eylem Planı’nda paylaşılan eylem maddelerinin düzenli olarak takip edilmesi, ilerlemenin ölçülmesi gerekmektedir.
- PTT tarafından devlet desteği ile geliştirilecek iş birliktelikleri sayesinde, farklı ülkelerin ulusal dağıtım hizmetleri ile entegrasyonların kurulması ve küresel olarak çözüm üreten firmaların Türkiye operasyonları ile küresel operasyonları arasındaki iş birlikteliklerinin artırılması gerekmektedir.
Sonuç olarak;
Tüm bunlarla birlikte e-ihracatta hala birçok boş alan ve sorun vardır. Özellikle lojistik ve tedarik zincirleri konusunda sunulan çözümler yetersiz alabilmektedir. E-ihracatta sunulan çözümler ve yapılan operasyonlar tek başına yeterli değildir. E-ihracat işlemlerinde, hedef pazarda çözüm üreten gümrük kabul, depolama ve dağıtım hizmetlerinde çözüm üreten paydaşlar ile anlaşmalar genişletilmelidir. Ayrıca, e-ihracat süreçlerinin dijital olarak izlenebilirliği geliştirilmelidir.
Türkiye’de e-ihracat için KOBİ’ler e-ihracat stratejileri oluşturmalıdır. Yurt dışında bilinen Türk marka sayısı artırılmalıdır. Türkiye’de e-ihracat yapmak isteyen KOBİ’lere, firmalara ve bireylere e-ticaret ve e-ihracat konularında en azından temel eğitimlerin verilmesi için teşvik edici programlar planlanmalıdır. Ayrıca, ETGB kapsamında yapılan işlemlerin şirketlerin ihtiyaçlarına göre özelleştirilmesi gerekmektedir.
WORLDEF İle E-İhracat Adım Atın!
Türkiye’nin ilk e-ihracat platformu olan WORLDEF, e-ihracat ekosistemi için eğitim hizmetleri vermektedir. WORLDEF BUSINESS SCHOOL (WBS) bünyesindeki e-ihracat profesyoneli personel tarafından verilen e-ihracat eğitimleri, ekosistemdeki e-ihracatçı sayısının artmasına ve dolayısıyla ekonomik kalkınmaya katkı sağlamaktadır.
