iyzico, Dogma Alares ve ETİD’in çalışmaları ile hazırlanan ‘2022 Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu’nun sonuçları açıklandı. Raporda Türkiye’deki e-ticaret hacminin ve işlem sayılarının her yıl büyümeye devam ettiği ortaya konarak, Türkiye’nin dünyadaki 18’inci büyük e-ticaret pazarı olduğu belirtildi. Türkiye e-ticaret pazarının, yerel ölçekte olduğu kadar uluslararası arenada da etkileyici bir yükseliş trendi içerisinde bulunduğu aktarıldı.
Türkiye e-ticaret pazarı 801 milyar TL’lik hacme ulaştı
Türkiye e-ticaret sektörünün büyüklüğünün 2022 yılında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın yaklaşık yüzde 6’sına karşılık gelen 801 milyar TL’lik bir ekonomik büyüklüğe ulaştığı belirtilerek, e-ticaret işlem sayılarının 2020 yılındaki değerinin 2 kat üzerine çıkarak 4.8 milyar adede yükseldiği açıklandı.
Raporda, pandemi döneminde artan e-ticaretteki büyüme ivmesinin kısmen yavaşlamış olsa da hem Türkiye’de hem de dünyada gücünü korumayı sürdürdüğü belirtildi.
Özellikle pandemi döneminin tüketicilerde alışveriş alışkanlıklarında kalıcı bir değişiklik yarattığı vurgulanarak, 2022 yılında dünya ölçeğinde 5.7 trilyon ABD doları değerinde pazar payı elde eden elektronik ticaretin, 100.2 trilyon ABD doları değerindeki küresel gayri safi hasılanın yüzde 5,7’sini temsil ettiği bilgisi paylaşıldı. E-ticaretin global perakende satışlar içindeki payının ise yüzde 22 olduğu ifade edildi.
E-ticaretin GSYİH’den aldığı pay düzenli olarak artıyor
Rapora göre; son 5 yılın verilerine bakıldığında elektronik ticaretin GSYİH’den aldığı payın düzenli bir artış göstererek yüzde 2,8’ e yükseldiği belirtildi. Bu yükselişin yüzde 1,6’sının ise 2019 yılından bu yana pandemi etkisiyle kaydedilen büyümeye yönelik olarak gerçekleştirildiği söylendi.
Türkiye’deki elektronik ticaret faaliyetlerinin, toplam perakendeden aldığı yüzde 16,5’lik pay ile piyasa dinamikleri açısından benzer ülkelere göre daha büyük bir ağırlığa sahip olmasıyla beraber sektörde önemli bir büyüme potansiyeli olduğu vurgulandı.
Raporda ortaya çıkan sonuçlara göre;
Türkiye’de e-ticarette ortalama sepet tutarlarında 2020’den 2021’e 13 TL, 2021’den 2022’ye 79 TL’lik bir yükseliş gözlendi. Aydan aya yıllık en büyük hacim artışı Temmuz ve Ağustos aylarında yüzde 200 seviyelerinde gerçekleşti.
En çok alışveriş Black Friday’de
Okula dönüş ile başlayan sonbahar dönemi ve Black Friday, Cyber Monday gibi özel kampanya dönemleri, alışverişlerin sonbahar ve yılbaşı arasındaki zaman diliminde en yüksek seviyesine ulaşmasını sağlıyor. Günlük işlem sayılarının ortalamaya göre değeri açısından ilk sırada ortalamanın 1,3 katı işlemin gerçekleştiği ‘Okula Dönüş’ dönemi, hemen ardından ise ‘Black Friday haftası’ geliyor.
Rapor, elektronik ticaret platformlarını kullanan kullanıcı sayısının bir önceki yıla göre yüzde 2,2 arttığını gösteriyor. Ayrıca 2022 itibarıyla kadın ve erkek kullanıcıların oranı sırasıyla yüzde 58 ve yüzde 42 olarak kayıtlara geçerken, kadınların payının 2021’e göre yüzde 10 artış kaydettiği görüldü.
E-ticarette satış hacmi ve işlem sayısı bazında en yüksek Pazar payına sahip ürün kategorileri 2022 yılında sırasıyla moda ve aksesuar, elektronik ve teknoloji, kozmetik ve kişisel bakım, hizmet, turizm ve seyahat olarak gerçekleşti. Bu beş sektör, satış hacmi bakımından elektronik ticaret sektörünün yüzde 63’ünü ve işlemlerin yüzde 66’sını oluşturdu. En dikkat çeken büyüme kozmetik ve kişisel bakım kategorisinde yaşandı.
Küresel e-ticarette 2022 yılı yapılan işlemlerin üçte ikisi alternatif ödeme yöntemleri ile gerçekleşti. Türkiye’de ise geleneksel yöntemler küresel ortalamanın iki kat üzerinde tercih edildi. Kredi kartı en çok tercih edilen ödeme yöntemi olurken, banka kartı mikro işletmeler dışındaki tüm işletmelerde en çok tercih edilen ikinci ödeme yöntemi oldu.
Satıcıların en yoğun bulunduğu üç coğrafi bölge Marmara, İç Anadolu ve Ege olurken, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde en çok satıcıyı barındıran illerin bölgesel hacimden en yüksek payı almadığı kaydedildi.
Ayrıca iyzico’nun elektronik ticaret müşterilerine ödeme güvenliği sunmak ve satış sonrası hizmetlere ulaşmalarında kolaylık sağlayan ürünü Korumalı Alışveriş ile tamamlanan işlemlerin payı 2021’de yüzde 1,5 iken 2022’de yüzde 1,7’ye yükseldi. Bugüne kadar 5 milyondan fazla tüketici tarafından kullanılan iyzico Korumalı Alışveriş, özellikle iyzico ile Öde ve havale/EFT yöntemleriyle yapılan alışverişlerde tercih ediliyor.
Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu çıktıları değerlendirildi
iyzico CEO’su Orkun Saitoğlu, “Türkiye’deki e-ticaret sektörü 2020’den 2021’e gerçekleşen yüzde 69’luk artışı takiben 2021’den 2022’ye yüzde 110’luk bir artışla 801 milyar TL’lik satış hacmine ulaştı. iyzico’nun güvenli ödeme altyapısı sayesinde alışverişin etrafında demokratik bir ekosistem varlığı sağlarken, geliştirdiğimiz ‘iyzico Korumalı Alışveriş’ çözümü ile güvenli ödeme altyapısını kullanıcılarla buluşturduğumuzu ve bu sayede bilinirliği az olan markalar için bir güven simgesi haline geldiğimizi söyleyebilirim.” dedi.
‘Ödeme yöntemlerinin kredi ve banka kartı harcamalarından alacağı pay artacak’
‘iyzico ile Öde’ seçeneği ile kullanıcılarına hızlı, kolay ve güvenli bir şekilde işlem sağlayabilme imkanı sunduklarını aktaran Saitoğlu, herhangi bir bankacılık hizmeti almayan milyonlarca kullanıcıya da online alışveriş imkanı sağladıklarını belirtti.
Saitoğlu, “E-ticaret ve ödeme sistemleri alanındaki trendlerin de etkisiyle önümüzdeki yıllarda “iyzico ile Öde” ve diğer alternatif ödeme yöntemlerinin kredi ve banka kartı harcamalarından alacağı pay artacaktır.” dedi.
‘Yayınladığımız bu rapor, Türkiye’deki e-ticaret faaliyetinin bugünü ve yarınını anlamak adına önemli bir kaynak oluşturacak’
Dogma Alares Kurucu Ortağı Erdal Güner, “Dünya genelinde elektronik ticaret, perakende sektörüne getirdiği pratiklikle birlikte hizmet sektörü için de önemli bir alışveriş kanalı haline geldi. Türkiye, dinamik nüfusu ve dijital çözümlere yatkınlığı sayesinde e-ticaret hacimleri ve işlem sayılarının yıldan yıla sürekli artışına şahit oluyor. Coğrafi konumu itibarıyla küresel ticaret için bir köprü ve lojistik merkez konumunda bulunan Türkiye, e-ihracat teşvikleriyle sektördeki satıcıların ve pazaryerlerinin küresel boyutta rekabete dahil olabilmelerine imkan tanıyor.” diye konuştu.
Yapay zekanın, günümüz e-ticaret deneyimini iyileştirmek için etkin bir biçimde kullanıldığını belirten Güner, e-ticarette maliyet ve süre yönetiminin daha da fazla önem arz ettiğini söyledi.
Güner, “Yayınladığımız bu rapor, yerel ve küresel ölçekte istatistikler ve eğilimlerin ışığında, Türkiye’deki e-ticaret faaliyetinin bugünü ve yarınını anlamak adına önemli bir kaynak oluşturacak.” diye konuştu.
‘Destek kararları yeni iş modellerinin önünü açacak’
ETİD Başkanı Emre Ekmekçi, “Artık yabancı müşterilere nasıl ürün satabileceğimiz, pazar çeşitlendirmesi konuları sektörde en çok konuşmamız gereken konular olmalıdır.” dedi.
E-ticarette faaliyet gösteren işletme sayısında pandemi döneminde 7 kat artışın yaşandığını belirten Ekmekçi, bu yıl itibarı ile e-ticarete giriş yapan KOBİ’lerde yavaşlama olduğuna dikkat çekti.
Sektöre dair açıklanan destek kararlarının yeni iş modellerinin önünü açmasını beklediklerini dile getiren Ekmekçi, “Aynı zamanda bu desteklerin aracı, toplayıcı, e-ihracatçı modellerini ortaya çıkaracağını öngörüyoruz. Bundan sonra bize düşen, destekleri doğru kullanıp ihracatı artırmak. Destekler kapsamında yararlanıcılar için pazara giriş rapor desteği, dijital pazaryeri tanıtım desteği, e-ihracat tanıtım desteği, sipariş karşılama hizmeti, depo kira desteği, yurt dışı pazaryeri entegrasyon desteği, çevrim içi mağaza ve hedef ülke e-ticaret paydaşlarından alınan hizmet desteği ile pazaryeri komisyon gideri desteği sektör açısından değerli.” ifadelerini kullandı.
